Þrjár göngur hafa verið farnar í Friðlandið okkar á vegum Fuglaverndar í júní og júli.
Mikið var af óðinshönum í byrjun júní og álftarpar var á vappi á ýmsum stöðum í mýrinni. Skúfendur á tjörnum svo og rauðhöfðar. Órólegir þúfutittlingar við fuglskoðunarhúsið en væntanlega eru þeir með hreiður rétt hjá. Enginn stari, hann hefur móðgast þegar lokað var fyrir hreiðurstæði hans í þakskeggi undir stiganum. Honum hefur ekkert litist á varpkassana.
Lómarnir stela agjörlega senunni á kvöldin með sínum margbreytilegu hljóðum; kurri, góli, væli, mali og svo fram eftir götunum. Einnig er mikið fjör þegar 7 – 12 lómar safnast saman og skemmta sér á dæli eða tjörn.
Hópurinn í gærkvöldi var svo heppinn að sjá branduglu með æti í klóm væntanlega á leið heim til unganna og sá einnig álftapar með nokkura daga unga.
Sjöstjarnan sem vex af miklum móð í mýrinni hefur verið í blóma og mýrin virkilega verið stjörnum prýdd. Þessi planta er algengust á austurlandi en í Friðlandinu er hún út um allt. Um sjöstjörnuna
Árið 1913 hófst friðun arnarins á Íslandi og þar með upphaf þessa félagsskapar sem kallast Fuglavernd.
Áhugaverða grein um upphafið má lesa í afmælistímariti Fuglaverndar; Fuglar nr. 9 2013.
Fuglakoðun í Portúgal, samvinnuverkefni Fuglaverndar og Portúgalska fuglaverndarfélagsins, SPEA.
Þann 18. apríl 2019 héldu 12 kampakátir Íslendingar af stað í fuglaskoðun til Miðjarðarhafslandsins Portúgal. Ferðin var samvinnuverkefni Fuglaverndar og Portúgalska fuglaverndarfélagsins, SPEA. Portúgalarnir skipulögðu ferðina heimafyrir, meðan Fuglavernd sá um að koma hópnum út.
Tveir leiðsögumenn skiptu með sér leiðsögninni fyrir okkur og voru þeir hinir liprustu og þægilegir í umgengni og vildu allt fyrir hópinn gera. Rui Machado leiðsagði fyrri hlutann og Hugo Sampaio þann síðari. Undirritaður var síðan fararstjóri af hálfu Fuglaverndar.
Framan af var ferðast um suður og suðausturhluta landsins, en síðan mjökuðum við okkur inntil landsins og héldum okkur nærri landamærum Portúgal og Spánar. Að endingu var strikið tekið þvert yfir landið og síðustu dagana skoðuðum við okkur um við austanverða ósa Tejo (Tagus) árinnar, gegnt höfuðborginni Lissabon.
Veður var mjög fjölbreytt, frá slagveðursrigningu og yfir í brakandi blíðu og hita. Um tíma náðu skil norðan úr Dumbshafi suður til Pýreneaskagans og dældu þangað köldu lofti, meðan sömu skil hituðu upp loftið hér heima og var þá hlýrra hér en suður þar. Þær aðstæður vörðu stutt, sem betur fer fyrir okkur.
Menningunni var að einhverju leyti sinnt meðfram fuglaskoðun. Við heimsóttum til dæmis miðaldaþorpið Mértola á bökkum Guadiana árinnar, þar sem áður voru landamæri við Spán og hinn sögufræga bæ Évora, sem er á heimsminjaskrá UNESCO. Eftir að ferðinni lauk formlega, 28. apríl, hélt meirihluti hópsins til þeirrar merku borgar Lissabon og dvaldi þar í tvo daga.
Alls sáust 170 tegundir fugla í ferðinni, að meðtöldum innfluttum fuglum. Að sjálfsögðu sáu ekki allir þátttakendur allar fuglategundirnar. Hér að neðan eru taldar upp þær tegundir sem a.m.k. einn leiðangursmanna sá og skv. reglunum eru ekki taldir með fuglar sem leiðsögumaðurinn sér einn.
Einn fallegasti og sérstakasti sérstæðasti fugl fararinnar var bláhrani. Hann verpur aðeins á afmörkuðu svæði í Castro Verde í Portúgal. Ljósm. JÓH.
Tígulegur flatnefur í votlendi. Ljósm. Jón Hákonarson.Við sáum fjöldann allan af hvítstorkum og hreiðrin voru víða, bæði á húsþökum, í trjám og á rafmagnsstaurum eða –möstrum. Ljósm. Jón Hákonarson.
Þess má geta að hvítstorkurinn er ein aðalsöguhetjan í árvekniátakið BirdLife sem ber yfirskriftina #FlightForSurvival. Sjá nánar á: https://flightforsurvival.org/
Korkeik skoðuð í Barranco do Velho Miklir áhugamenn og sérfræðingar um gróður, sérstaklega trjágróður, voru með í ferðinni. Ljósm. Kristinn Vilhelmsson.Steinrósarunnar Brown Eyed Rockrose. (Cistus Ladanifer) uxu víða og þöktu sums staðar stór svæði. Það er einkennisjurt Castro Verde.Svipast um eftir ránfuglum af hæð. Ljósm.: Kristinn Vilhelmsson.Fuglaskoðun við ána Vascão (Ribeira do Vascão) – Næturgali. Næturgalinn söng víða hástöfum, þar sem við komum. Hann sýndi sig þó venjulega ekki en þessi fugl var sannarlega undantekning. Ljósm.: Kristinn Vilhelmsson.Við gamla brennisteinsnámu í Parque Natural do Vale do Guadiana. Þar mátti meðal annars sjá Picus sharpei (Iberian Green Woodpecker), sem enn hefur ekki hlotið íslenskt heiti, enda nýbúið að splitta henni úr grænspætu. Laufglói lét í sér heyra og við sáum jörfadepil, auk fleiri fugla. Ljósm. Kristinn Vilhelmsson.Litskrúðugt „landslag“ í koparnámunum. Ljósm. Kristinn Vilhelmsson.Fuglaskoðun í árgljúfri Guadiana árinnar við Pulo do Loba. Þarna mátti m.a. sjá svartstorka og haukerni. Ljósm. Kristinn Vilhelmsson.Tígulegur gjóður á eyju í Tejo. Tejo (frbr. Tesou) er portúgalska heitið yfir ána, sem enskumælandi nefna Tagus. Ljósm. Kristinn Vilhelmsson.Sigling á Tejo. Ljósm. Kristinn Vilhelmsson.Plöntuskoðun í Caldeirão hæðunum. Ljósm. JÓH.Tyrkjadúfan er algeng í Portúgal. Ljósm. Jón Hákonarson.
Brandönd
Rindilþvari
Svölugleða
Skeiðönd
Nátthegri
Völsungur
Gargönd
Kúhegri
Gæsagammur
Stokkönd
Mjallhegri
Kuflgammur
Kólfönd
Bjarthegri
Snákerna
Skutulönd
Gráhegri
Brúnheiðir
Skúfönd
Bognefur
Gráheiðir
Sandhæna
Flatnefur
Músvákur
Kornhæna
Svartstorkur
Skassörn
Dverggoði
Hvítstorkur
Gullörn
Toppgoði
Flæmingi
Skálmaörn
Dílaskarfur
Vatnagleða
Haukörn
Gjóður
Skeggþerna
Hálmsöngvari
Kliðfálki
Sandspjátra
Sefsöngvari
Turnfálki
Auðnaspjátra
Reyrsöngvari
Förufálki
Bjargdúfa
Skopsöngvari
Smyrill
Holudúfa
Busksöngvari
Keldusvín
Hringdúfa
Hjálmsöngvari
Dílarella
Tyrkjadúfa
Hettusöngvari
Sefhæna
Dílagaukur
Limsöngvari
Bláhæna
Gaukur
Gullkollur
Bleshæna
Kattugla
Flekkugrípur
Grátrana
Múrsvölungur
Skottmeisa
Dvergdoðra
Fölsvölungur
Toppmeisa
Trölldoðra
Bláþyrill
Blámeisa
Háleggur
Býsvelgur
Flotmeisa
Bjúgnefja
Bláhrani
Hnotigða
Tríll
Herfugl
Garðfeti
Þernutrítill
Grænspæta1
Laufglói
Vatnalóa
Grænpáfi
Steppusvarri
Sandlóa
Sunnulævirki
Trjásvarri
Strandlóa
Sandlævirki
Skrækskaði
Heiðlóa
Stúflævirki
Bláskjór
Grálóa
Topplævirki
Skjór
Rauðbrystingur
Kamblævirki
Bjargkorpungur
Veimiltíta
Trjálævirki
Dvergkráka
Lóuþræll
Bakkasvala
Svartkráka
Sanderla
Bjargsvala
Hrafn
Hrossagaukur
Landsvala
Gljástari
Jaðrakan
Brandsvala
Skúfmænir
Lappajaðrakan
Bæjasvala
Hettuvefari
Spói
Sandtittlingur
Fagurstrildi
Fjöruspói
Gulerla
Tígurstrildi
Lindastelkur
Maríuerla
Lonchura punctulata 2
Flóastelkur
Fossbúi
Gráspör
Sótstelkur
Músarrindill
Spánarspör
Stelkur
Glóbrystingur
Trjáspör
Lyngstelkur
Næturgali
Steinspör
Tildra
Húsaskotta
Bókfinka
Hettumáfur
Hagaskvetta
Gulfinka
Lónamáfur
Steindepill
Grænfinka
Sílamáfur
Jörfadepill
Þistilfinka
Klapparmáfur
Urðardepill
Hampfinka
Kóralmáfur
Bláþröstungur
Álmtittlingur
Sandþerna
Svartþröstur
Steintittlingur
Þaraþerna
Mistilþröstur
Korntittlingur
Dvergþerna
Blæsöngvari
1 Grænspætu hefur nú verið skipt upp og ný tegund, Picus sharpei (Iberian Green Woodpecker) orðið til.
2 Þessi innflutta tegund hefur ekki enn hlotið íslenskt heiti, heitir á ensku Scaly-breasted Munia.
Laugardaginn 11. maí bauð Fuglavernd upp á fuglaskoðun við Garðskagavita. Tilefnið var Alþjóðlegi farfugladagurinn að vori, en hans er minns bæði vor og haust. Trausti Gunnarsson, leiðsögumaður og ritari stjórnar Fuglaverndar hélt utan um viðburðinn. Um 15 manns komu til að skoða sjófugla í sól en heldur nöpru veðri að öðru leyti.
Fuglaskoðun á Reykjanesi, kort á íslensku eða ensku.
Fuglaskoðun á Reykjanesi er samstarfsverkefni Þekkingarseturs Suðurnesja, Náttúrustofu Suðvesturlands, Reykjanes UNESCO Global Geopark og Markaðsstofu Reykjaness. Kortið er fáanlegt á tveimur tungumálum, íslensku og ensku. Nálgast má eintök af því á skrifstofu Fuglaverndar.
Í Stokkseyrarfjöru þann 28. mars náðist mynd af fyrstu lóu vorsins og var það Hjördís Davíðsdóttir sem náði henni. Þetta mun vera sami dagur og lóan kom í fyrra.
Á póstlista fuglaáhugamanna um allt land eru nú daglegar fregnir af farfuglum:
27/3 Sá þó fyrstu grágæsirnar (2) og sílamáfana (2) í dag og yfir 20 fugla hóp af tjaldi sem var greinilega nýkominn. Fyrstu tjaldarnir voru komnir fyrir nokkru síðan. – Jónína Óskars, Fáskrúðsfirði
28/3 11 skógarþrestir taldir í húsagarði hér í dag. Hafa ekki verið í vetur. – Jónína Óskarsdóttir, Fáskrúðsfirði.
29/3 Það sást lóa hér á Stokkseyri í gær og náðist mynd af fuglinum. Tveir jaðrakanar í sumarbúningi á Eyrarbakka með tjöldum. – Jóhann Óli Hilmarsson, Stokkseyri.
30/3 Í Þöll í Hafnarfirði í morgun: Skógarþröstur tyllti sér í grenitopp og söng óburðugt lag. Fyrsti söngur skógarþrastar sem ég heyri í vor. – Erling Ólafsson.
30/3 Ég sá fyrstu urtendurnar í gær hér á Fáskrúðsfirði og síðan fyrstu rauðhöfðaendurnar í dag. – Jónína Óskarsdóttir.
30/3 Ég myndaði í dag blesgæsir og heiðagæsir í Flóanum, nokkrar blesæsirnar voru merktar. Er þetta ekki óvenju snemma fyrir þessar tegundir? – Svanhildur Egilsdóttir.
Bæklingurinn Garðfuglar er nú fáanlegur í vefverslun okkar í nýrri og endurbættri útgáfu. Bæklingurinn eru 24 bls. af fróðleik um fuglategundir sem vænta má í görðum, um fuglafæðu og hvaða gróðurtegundir gera garðinn aðlaðandi fyrir fuglalíf. Bæklinginn prýða bæði teiknaðar skýringarmyndir , m.a. eftir Jón Baldur Hlíðberg, og ljósmyndir eftir nokkra félagsmenn, þá Daníel Bergmann, Hrafn Óskarsson, Jóhann Óla Hilmarsson, Sindra Skúlason og Örn Óskarsson.
Garðfuglahelgin 2018
Árleg garðfuglahelgi Fuglaverndar er nú um helgina, frá 26. -29. janúar. Á þessum tíma í janúar er fjöldi fugla í görðum í hámarki og farfuglarnir ekki komnir til landsins. Athuganir garðfuglahelgarinnar gefa því vísbendingar um tegundir og fjölda fugla um hávetur á Íslandi.
Fyrirmynd garðfuglahelgarinnar er komin frá RSPB en í Bretlandi hefur garðfuglahelgin verið haldin frá árinu 1979 en hefur verið haldin hér á landi frá árinu 2004.
Veldu þér klukkutíma einhvern daganna um þessa helgi og fylgstu með fuglunum í garðinum þínum. Aðeins á að skrá fjölda fugla af ákveðinni tegund sem sjást saman í garðinum, ekki á að telja þá fugla sem fljúga hjá. Best er að tilkynna fjölda flestra fugla sem koma og setjast í garðinn. Það má nefnilega ekki leggja saman, það er gert til þess að forðast tvítalningar á sama fuglinum, sem ef til vill kemur á 15 mínútna fresti í garðinn. Þá er hann skráður sem einn fugl en ekki fjórir. Ef fjöldi fuglanna er slíkur að það getur verið erfitt að telja kvika smáfugla, er gott hjálpartæki að taka mynd og telja fuglana sem sjást á henni.
Fyrir börn og þá sem eru að stíga sín fyrstu skref í fuglaskoðun, þá höfum við útbúið:
Síðastliðinn laugardag fór formaður Fuglaverndar, Jóhann Óli Hilmarsson fyrir hópferð sem bar yfirskriftina Leyndardómar Borgarfjarðar. Honum til aðstoðar var Alex Máni Guðríðarson. Ferðin hófst formlega í Borgarnesi, þar sem síðasti þátttakandinn slóst í hópinn og í Borgarvogi voru yfir 20 brandendur, sem glöddu augað, en brandendur sáust nokkuð víða á Mýrunum.
Farið var að Álftanesi, í Straumfjörð og að Ökrum og dugði það fyrir daginn. Á leiðinni sáust tveir fálkar, fullorðinn örn og stórir margæsahópar. Á fjörunni voru leirur fullar af vaðfuglum, m.a. rauðbrystingi, sanderlu og tildru á leið til hánorrænna varstöðva eins og margæsin. Rjúpukarrar sátu á hverjum hól á Mýrunum í blíðunni. Á bakaleiðinni var Ramsar-svæðið Grunnafjörður lauslega skoðað.
