Kjóaungi ©Sölvi Rúnar Vignisson

Hvert fara kjóarnir?

Kjóinn er einn af einkennisfuglum Suðurnesja og einn af okkar áhugaverðustu farfuglum. Kjóinn hefur oft haft slæmt orð á sér fyrir að ræna ungum og eggjum annarra fugla en þegar hann er skoðaður í réttu ljósi sést hve ótrúlegt lífshlaup hvers einstaklings er.

Þekkingarsetur Suðurnesja og Háskóli Íslands hafa stundað rannsóknir á farháttum kjóa frá árinu 2013. Í þessum fyrirlestri mun Sölvi Rúnar Vignisson kynna líf- og farhætti íslenska kjóans en fyrir þessa rannsókn var hið ótrúlega far hans lítið þekkt.

 

Rauðbrystingar á flugi

Viltu leggja vísindunum lið?

Viltu leggja vísindunum lið? – Hlutverk almennings í vöktun og rannsóknum á lífríkinu

Málstofa í Norræna húsinu kl. 12:00, miðvikudag 16. október 2019

Vísindamenn gegna lykilhlutverki í rannsóknum á lífríkinu og ráðgjöf til stjórnvalda um sjálfbæra nýtingu náttúruauðlinda. En almenningur getur lagt þeim lið við öflun gagna. Til þess þarf að byggja brú á milli vísinda og samfélags. Reynslan sýnir að það getur leitt úr læðingi margfeldisáhrif sem ná langt út fyrir þekkingaraukann sem slíkan, ekki síst í formi viðhorfsbreytinga, umhverfislæsis, ábyrgari hegðun og aukinnar færni í umönnun náttúrunnar.

Samstarf af þessu tagi er þekkt hér á landi. Fuglavernd og Jöklarannsóknafélagið eru góð dæmi þar um. Meiri reynsla er þó komin af samstarfi almennings og vísindamanna víða erlendis. Það gengur undir ýmsum nöfnum. „Citizen science“, „co-generation of knowledge“ og „social learning“ eru dæmi þar um. Þróunin hefur verið hröð og í samræmi við það hafa stjórnvöld í nokkrum löndum mótað stefnu, samtök verið stofnuð,  bækur ritaðar til að styrkja grunninn og veita leiðsögn um hvernig best er að standa að og ekki síst hraða þessari mikilvægu byltingu í öflun, miðlun og hagnýtingu þekkingar.

Þessari reynslu vilja Norðurlönd í fókus, Landgræðsluskólinn, Landvernd, Fuglavernd, Rannsóknarsetur um norðurslóðir og umhverfis- og auðlindafræði í HÍ koma á framfæri hér á landi. Því boða þessir aðilar til málstofu um þetta efni í Norræna húsinu í Reykjavík miðvikudaginn 16. október. Málstofan hefst kl. 12:00 og stendur í liðlega klukkustund.

Framsöguerindi flytja:

Simon Leed Krøs, verkefnisstjóri Biodiversitet Nu í Danmörku.

Verkefnið er á vegum Danmarks Naturfredningsforening og hefur virkjað þúsundir Dana til að skrá upplýsingar um náttúru landsins. Þetta eru systursamtök Landverndar sem stendur/standa að baki verkefninu.

Pâviâra K Jakobsen, Naturressourcerådet i Attu á Vestur-Grænlandi.

Náttúruauðlindaráðinu í Attu voru veitt Umhverfisverðlaunum Norðurlandaráðs 2018 fyrir ötult starf þar sem veiðimenn eru virkjaðir til að skrásetja upplýsingar um lífríkið sem nota má við stjórnun hafsvæða.

Eftir að framsöguerindi hafa verið flutt verða pallborðsumræður með þátttöku íslenskra náttúrvísindamanna, en þeir eru: Kristinn Haukur Skarphéðinsson vistfræðingur hjá Náttúrufræðistofnun Íslands og Ingibjörg Svala Jónsdóttir, prófessor í Háskóla Ísland.

Málstofan fer fram á ensku og er öllum opin.

Ástand íslenska lómastofnsins

Mánudaginn 18. apríl kl.20:30 mun Ævar Petersen halda fræðslufund um lóminn í sal Arion banka Borgartúni 18 sem ber heitið ástand íslenska lómastofnsins.

Rannsóknir hafa verið stundaðar á lómum frá árinu 2006 en fyrir þann tíma hafði þessi tegund vakið litla athygli til rannsókna hér á landi. Upphaflega voru settir ljósritar á lóma en einnig fylgst með ástandi stofnsins og varpárangri. Jafnframt hefur upplýsingum verið safnað um varpstaði lóma í landinu.

Í fyrirlestrinum verður þó mest fjallað um samanburð milli tveggja svæði í landinu, á Mýrum á Vesturlandi og Núpasveit – V-Sléttu á Norðausturlandi, sem staðið hefur yfir frá árinu 2012. Fylgst hefur verið með fjölda óðalsbundinna para, varpárangri, fæðu unga o.fl. Niðurstöður eru m.a. túlkaðar með hliðsjón af umræðunni um loftlagsbreytingar og viðkomubrest hjá sandsílum. Ýmsir aðrir umhverfisþættir hafa áhrif á fjölda, útbreiðslu og varp lóma, t.d. afrán refa, sumarþurrkar og himbrimar.

Fundurinn hefst stundvíslega kl.20:30 og er öllum opin svo lengi sem húsrúm leyfir. Aðgangur er ókeypis fyrir félaga í Fuglavernd en aðgangseyrir er 500 krónur fyrir aðra.

Ljósmyndina tók Ævar við Nýlenduvatn á Mýrum, Mýrasýslu, 25. maí 2015 en þetta er lómur á hreiðri.