des, 2021
Upplýsingar úr grágæsa og heiðagæsa talningu í október
Upplýsingar frá Svenju N.V. Auhage hjá Náttúrufræðistofnun Íslands úr grágæsa og heiðagæsa talningu í október
Alls fengum við upplýsingar um 230 heiðagæsir á landinu í kringum talninguna 30. – 31. Október.
Í þetta sinn var ekki hægt að telja grágæsir úr lofti vegna veðurs en í staðinn var keyrt um Suðurlandið og einnig um Vesturland og leitað af gæsum. Alls sáust og voru tilkynntir 15.595 grágæsir í kringum talninguna 27. – 28. nóvember og er dreifingin eftirfarandi:
13929 Suðurland
1093 Vesturland
513 Norðurland
60 Austurland
15595 Alls
nóv, 2021
Horfið til grágæsa 27. og 28. nóvember!
Grágæs (Anser anser). Ljósmynd: © Daníel Bergmann
Ágætu gæsaáhugamenn!
Grágæsir verða taldar hér á landi og á vetrarstöðvum á Bretlandseyjum 27.–28. nóvember 2021.
Náttúrufræðistofnun Íslands óskar eftir upplýsingum um allar gæsir sem vart verður við næstu daga og eins hvenær menn sáu síðast fugla á gæsaslóðum. Gagnlegt væri að fá eins nákvæmar staðsetningar og unnt er og eins mat á fjölda fugla. Upplýsingarnar verða sendar samstarfsaðilum á Bretlandseyjum sem taka saman árlegar skýrslur um talningarnar: sjá: https://monitoring.wwt.org.uk/our-work/goose-swan-monitoring-programme/reports-newsletter/
Í nóvember 2020 fundust hér á landi um 13000 grágæsir, sjá https://monitoring.wwt.org.uk/wp-content/uploads/2021/09/2020-IGC-report-final-1.pdf
Vinsamlega sendið upplýsingar til Svenju N.V. Auhage hjá Náttúrufræðistofnun Íslands (svenja@ni.is), einnig tekur Arnór Þ. Sigfússon hjá Verkís (ats@verkis.is) á móti slíkum upplýsingum .
okt, 2021
Garðfuglakönnun 2021-22 fyrir alla jafnt í dreif- sem þéttbýli
Ljsm. @Eyþór Ingi Jónsson, Tveir auðnutittlingar.
Vegna nokkurra fyrirspurna vill Fuglavernd árétta að garðfuglakönnunin er fyrir alla sem vilja og geta talið fugla í görðum sínum. Hún er ekki bundin við garða í þéttbýli. Garðar eru misstórir og þar þrífst mismunandi fuglalíf. Þar af leiðandi er mikilvægt að sem flestir á sem ólíkustu stöðum taki þátt. Allir velkomnir til þátttöku jafnt í þéttbýli sem strjálbýli.
Þeir sem koma nýjir inn í talninguna þurfa að fylla út þann hluta skráningareyðublaðsins sem er með upplýsingar um þáttakandann eða þátttakendur, gerð og stærð garðs og hvort fóðrað sé.
2021-2022_Gardfuglakonnun og leiðbeiningar
Þetta gæti virðst vera torf við fyrstu sýn en þegar verkið er hafið er þetta ekkert mál. Þeim mun fleiri sem taka þátt þeim mun betri upplýsingar fást um fuglaflóruna okkar.
Nánari lýsing á Garðfuglakönnun og eyðublöð
Ef þið lendið í vanda hafið samband við fuglavernd[hja]fuglavernd.is
okt, 2021
Gæsatalning helgina 30.- 31. október.
Ágætu gæsaáhugamenn bæði í þéttbýli og strjábýli
Um áratugaskeið hafa gæsir verið talda á vetrarstöðvum á Bretlandseyjum. Um helgina, 30. – 31. október 2021 beinast talningar að heiðagæs. Því væri mjög gagnlegt að fá upplýsingar um þær heiðagæsir sem menn verða varir við hér á landi á næstu dögum, hvar þær sáust og eitthvað mat á fjölda þeirra. Þessar upplýsingar verða sendar samstarfsaðilum á Bretlandseyjum sem taka saman árlegar skýrslur um talningarnar, sjá: https://monitoring.wwt.org.uk/our-work/goose-swan-monitoring-programme/reports-newsletter/
Vinsamlega sendið þessar upplýsingar til Svenju Auhage, Náttúrufræðistofnun Íslands): svenja@ni.is . Einnig tekur Arnór Þ. Sigfússon hjá Verkís ats@verkis.is á móti slíkum upplýsingum.
okt, 2021
Garðfuglakönnunin 2021-22 hefst sunnudaginn 24. október
Hin árlega garðfuglakönnunn hefst sunnudaginn 24. október, fyrsta sunnudag eftir upphaf vetrar.
Tilgangur garðfuglakönnunarinnar er að fá upplýsingar um fuglategundir og fjölda fugla sem halda sig í görðum á Íslandi yfir vetrarmánuðina. Jafnframt er tilgangurinn að hvetja fólk til að líta á fuglalífið í sínu nánasta umhverfi. Það skiptir ekki máli þó fólk byrji aðeins seinna að telja eða hætti fyrr – aðalatriðið er að vera með. Allt fuglaáhugafólk er hvatt til að kynna sér efnið og taka þátt.
Allir geta tekið þátt, jafnt fullorðnir og börn, sem hafa áhuga á fuglum og að fylgjast með fuglum. Þeir sem fóðra fugla í garðinum sínum eru í góðri aðstöðu og hvattir til að taka þátt.
Lesa meira um fóðrun garðfugla, fuglagarðinn og garðfuglategundir.
Garðfuglakönnun – eyðublöð
Þrenns konar útgáfur verða af eyðublöðunum, svo þú velur hvað þér hentar best hvort sem það er að skrá beint í tölvu eða prenta út og skrá í höndunum.
Garðfuglakönnun skráning 2021-2022 .pdf
Garðfuglakönnun skráning og leiðbeiningar 2020-2021
Garðfuglakönnun vikutalningarblað.pdf
Garðfuglakönnun lýkur síðan laugardaginn 23. apríl 2022.
Niðurstöður athugunar
Að loknum athugunartíma má senda niðurstöður á fuglavernd@fuglavernd.is eða í pósti merkt: Fuglavernd, Hverfisgötu 105, 101 Reykjavík.
okt, 2021
Alþjóðlegi farfugladagurinn að hausti laugardaginn 9. okóber 2021
Ljósm. ofan Hjalti Lúðvíksson
Níu manns á vegum Fuglaverndar hittust við Garðskagavita og skoðuðu og hentu tölu á fuglaflóruna þar á farfugladegi að hausti. Enn fremur voru skoðaðir fuglar í Sandgerði og á Fitjum í Njarðvíkum.
Heilmikið sást af gylltum heiðlóum, hettulausum hettumáfum og svo ekki sé minnst á vaðfugla eins og tildrur, sandlóur og sendlinga í haust eða vetrarbúning. Það gekk á með skúrum en allir voru vel klæddir og vopnaðir sjónaukum. Eftir tveggja tíma úthald fór að hellirigna og þá var gert súpuhlé á veitingastaðnum Röstinni og þar var skipst á fuglasögum af krafti. Síðan var ekið til Sandgerðis og veðurguðirnir voru hópnum hliðhollir því það stytti upp skamma stund þegar staldrað var við þar og tjaldar, topendur og fleiri fuglar skoðaðir. Síðasti áfangastaður var Fitjar í Njarðvíkum en þar hellirigndi en hópurinn setti upp hetturnar og fór út að skoða rauðhöfðaendur og álftir og sáu þá eina flæking dagsins; ljóshöfðastegg. 24 tegundir sáust samanlagt,
Fyrir utan hvað það er gaman að skoða fugla og reyna að greina nýjar tegundir er mikil skemmtun af því að hitta aðra félaga Fuglaverndar. Margir sem hafa áhuga á fuglaskoðun eru einir á báti í áhugamálinu og hafa ekki alltaf skilning vina og kunningja á þessu. Sumir eiga auðvitað fullt af fuglaskoðunarvinum en fyrir þá sem eru einir á báti í áhugamálinu sínu þá mælum við í Fuglavernd með að koma á viðburðina okkar, hvort sem er í Friðlandinu, Garðskaga, í skógarferðir, langferðir um landið eða í fuglaskoðanir erlendis. Maður þarf ekki að vera fulllærður í faginu til að njóta þess. Alltaf er gott að læra eitthvað nýtt. Þrátt fyrir að fuglar séu skemmtilegt viðfangsefni þá er maður manns gaman líka. Í þessum túr var Anna-María Lind starfsmaður skrifstofu Fuglaverndar fararstjóri, áhugakona um fugla en ekki enn sérfræðingur. Innan vébanda Fuglaverndar er urmull færra fuglaskoðara sem við fáum með til leiks þegar þannig ber undir.
ljósmyndir Katrín Guðjónsdóttir
júl, 2021
Vel heppnaðar göngur í Friðlandi í Flóa
Þrjár göngur hafa verið farnar í Friðlandið okkar á vegum Fuglaverndar í júní og júli.
Mikið var af óðinshönum í byrjun júní og álftarpar var á vappi á ýmsum stöðum í mýrinni. Skúfendur á tjörnum svo og rauðhöfðar. Órólegir þúfutittlingar við fuglskoðunarhúsið en væntanlega eru þeir með hreiður rétt hjá. Enginn stari, hann hefur móðgast þegar lokað var fyrir hreiðurstæði hans í þakskeggi undir stiganum. Honum hefur ekkert litist á varpkassana.
Lómarnir stela agjörlega senunni á kvöldin með sínum margbreytilegu hljóðum; kurri, góli, væli, mali og svo fram eftir götunum. Einnig er mikið fjör þegar 7 – 12 lómar safnast saman og skemmta sér á dæli eða tjörn.
Hópurinn í gærkvöldi var svo heppinn að sjá branduglu með æti í klóm væntanlega á leið heim til unganna og sá einnig álftapar með nokkura daga unga.
Sjöstjarnan sem vex af miklum móð í mýrinni hefur verið í blóma og mýrin virkilega verið stjörnum prýdd. Þessi planta er algengust á austurlandi en í Friðlandinu er hún út um allt. Um sjöstjörnuna
jún, 2021
Upphaf Fuglaverndar
Árið 1913 hófst friðun arnarins á Íslandi og þar með upphaf þessa félagsskapar sem kallast Fuglavernd.
Áhugaverða grein um upphafið má lesa í afmælistímariti Fuglaverndar; Fuglar nr. 9 2013.
jún, 2019
Ferðasaga: Fuglaskoðun í Portúgal
Fuglakoðun í Portúgal, samvinnuverkefni Fuglaverndar og Portúgalska fuglaverndarfélagsins, SPEA.
Þann 18. apríl 2019 héldu 12 kampakátir Íslendingar af stað í fuglaskoðun til Miðjarðarhafslandsins Portúgal. Ferðin var samvinnuverkefni Fuglaverndar og Portúgalska fuglaverndarfélagsins, SPEA. Portúgalarnir skipulögðu ferðina heimafyrir, meðan Fuglavernd sá um að koma hópnum út.
Tveir leiðsögumenn skiptu með sér leiðsögninni fyrir okkur og voru þeir hinir liprustu og þægilegir í umgengni og vildu allt fyrir hópinn gera. Rui Machado leiðsagði fyrri hlutann og Hugo Sampaio þann síðari. Undirritaður var síðan fararstjóri af hálfu Fuglaverndar.
Framan af var ferðast um suður og suðausturhluta landsins, en síðan mjökuðum við okkur inntil landsins og héldum okkur nærri landamærum Portúgal og Spánar. Að endingu var strikið tekið þvert yfir landið og síðustu dagana skoðuðum við okkur um við austanverða ósa Tejo (Tagus) árinnar, gegnt höfuðborginni Lissabon.
Veður var mjög fjölbreytt, frá slagveðursrigningu og yfir í brakandi blíðu og hita. Um tíma náðu skil norðan úr Dumbshafi suður til Pýreneaskagans og dældu þangað köldu lofti, meðan sömu skil hituðu upp loftið hér heima og var þá hlýrra hér en suður þar. Þær aðstæður vörðu stutt, sem betur fer fyrir okkur.
Menningunni var að einhverju leyti sinnt meðfram fuglaskoðun. Við heimsóttum til dæmis miðaldaþorpið Mértola á bökkum Guadiana árinnar, þar sem áður voru landamæri við Spán og hinn sögufræga bæ Évora, sem er á heimsminjaskrá UNESCO. Eftir að ferðinni lauk formlega, 28. apríl, hélt meirihluti hópsins til þeirrar merku borgar Lissabon og dvaldi þar í tvo daga.
Alls sáust 170 tegundir fugla í ferðinni, að meðtöldum innfluttum fuglum. Að sjálfsögðu sáu ekki allir þátttakendur allar fuglategundirnar. Hér að neðan eru taldar upp þær tegundir sem a.m.k. einn leiðangursmanna sá og skv. reglunum eru ekki taldir með fuglar sem leiðsögumaðurinn sér einn.
Þess má geta að hvítstorkurinn er ein aðalsöguhetjan í árvekniátakið BirdLife sem ber yfirskriftina #FlightForSurvival. Sjá nánar á: https://flightforsurvival.org/
Brandönd | Rindilþvari | Svölugleða |
Skeiðönd | Nátthegri | Völsungur |
Gargönd | Kúhegri | Gæsagammur |
Stokkönd | Mjallhegri | Kuflgammur |
Kólfönd | Bjarthegri | Snákerna |
Skutulönd | Gráhegri | Brúnheiðir |
Skúfönd | Bognefur | Gráheiðir |
Sandhæna | Flatnefur | Músvákur |
Kornhæna | Svartstorkur | Skassörn |
Dverggoði | Hvítstorkur | Gullörn |
Toppgoði | Flæmingi | Skálmaörn |
Dílaskarfur | Vatnagleða | Haukörn |
Gjóður | Skeggþerna | Hálmsöngvari |
Kliðfálki | Sandspjátra | Sefsöngvari |
Turnfálki | Auðnaspjátra | Reyrsöngvari |
Förufálki | Bjargdúfa | Skopsöngvari |
Smyrill | Holudúfa | Busksöngvari |
Keldusvín | Hringdúfa | Hjálmsöngvari |
Dílarella | Tyrkjadúfa | Hettusöngvari |
Sefhæna | Dílagaukur | Limsöngvari |
Bláhæna | Gaukur | Gullkollur |
Bleshæna | Kattugla | Flekkugrípur |
Grátrana | Múrsvölungur | Skottmeisa |
Dvergdoðra | Fölsvölungur | Toppmeisa |
Trölldoðra | Bláþyrill | Blámeisa |
Háleggur | Býsvelgur | Flotmeisa |
Bjúgnefja | Bláhrani | Hnotigða |
Tríll | Herfugl | Garðfeti |
Þernutrítill | Grænspæta1 | Laufglói |
Vatnalóa | Grænpáfi | Steppusvarri |
Sandlóa | Sunnulævirki | Trjásvarri |
Strandlóa | Sandlævirki | Skrækskaði |
Heiðlóa | Stúflævirki | Bláskjór |
Grálóa | Topplævirki | Skjór |
Rauðbrystingur | Kamblævirki | Bjargkorpungur |
Veimiltíta | Trjálævirki | Dvergkráka |
Lóuþræll | Bakkasvala | Svartkráka |
Sanderla | Bjargsvala | Hrafn |
Hrossagaukur | Landsvala | Gljástari |
Jaðrakan | Brandsvala | Skúfmænir |
Lappajaðrakan | Bæjasvala | Hettuvefari |
Spói | Sandtittlingur | Fagurstrildi |
Fjöruspói | Gulerla | Tígurstrildi |
Lindastelkur | Maríuerla |
Lonchura punctulata 2
|
Flóastelkur | Fossbúi | Gráspör |
Sótstelkur | Músarrindill | Spánarspör |
Stelkur | Glóbrystingur | Trjáspör |
Lyngstelkur | Næturgali | Steinspör |
Tildra | Húsaskotta | Bókfinka |
Hettumáfur | Hagaskvetta | Gulfinka |
Lónamáfur | Steindepill | Grænfinka |
Sílamáfur | Jörfadepill | Þistilfinka |
Klapparmáfur | Urðardepill | Hampfinka |
Kóralmáfur | Bláþröstungur | Álmtittlingur |
Sandþerna | Svartþröstur | Steintittlingur |
Þaraþerna | Mistilþröstur | Korntittlingur |
Dvergþerna | Blæsöngvari |
1 Grænspætu hefur nú verið skipt upp og ný tegund, Picus sharpei (Iberian Green Woodpecker) orðið til.
2 Þessi innflutta tegund hefur ekki enn hlotið íslenskt heiti, heitir á ensku Scaly-breasted Munia.
Fyrir hönd Fuglaverndar: Jóhann Óli Hilmarsson