Krossnefir sjást á Suðurlandi

Stórir hópar af krossnefjum eru nú mættir á Hjaltlandseyjar og það lýtur út fyrir að einhverjir hafi borist hingað líka. Hópur sást á Selfossi í gær og líklegt að fleiri berist með lægðum. Krossnefur er stór og frekar sérkennileg finka með gogg sem er sérhæfður til að ná fræjum úr könglum. Goggurinn er stór og ganga skoltarnir á víxl og af því ber hann nafn sitt. Örn Óskarsson tók þessa mynd en á henni sjáum við karl hægra megin, oftast rauður með dekkri vængi, og kerlu vinstra megin gulgræn.

Tjörn í friðlandinu. Ljósmynd: Jóhann Óli Hilmarsson

Fuglaskoðun í Flóa 16. júní 2013

Sunnudaginn 16. júní n.k. mun Fuglavernd bjóða upp á fuglaskoðun í Fuglafriðlandinu í Flóa. Örn Óskarsson mun leiða okkur um svæðið en fuglaskoðunin hefst klukkan 16:30 við fuglaskoðunarskýlið sem er við bílastæðið í Friðlandinu. Votlendisfuglar einkenna svæðið og eru bein tengsl við nálæg fuglarík svæði eins og fjöruna, Ölfusárós og Ölfusforir. Fuglalífið er sérstaklega auðugt og tegundaríkt á varptíma en nærri 25 tegundir verpa þar að staðaldri.
Á heimasíðunni okkar má finna frekari upplýsingar um Fuglafriðlandið um gróður og dýralíf með meiru.
Mikilvægt er að vera í stígvélum því það er mjög blautt á og muna eftir sjónaukanum og gaman er að taka með handbók um fugla.
Allir velkomnir en hér má sjá kort af Friðlandinu í Flóa.

Fálkaskuggamynd á glugga

Til að varna því að fuglar fljúgi á rúður og drepist eða slasist höfum við látið útbúa skuggamynd af fálka til að líma á rúður.  Algengust eru þessi slys vor og haust og fórnarlömbin oftast skógarþrestir.  Þúfutittlingar, maríuerlur, silkitoppur og hrossagaukar  eiga það þó einnig til að fljúga á.  Útlínur fálkans fær fuglana til að breyta flugstefnu sinni og forða þeim þannig frá árekstri við gluggana. Hægt að panta hana hér á söluvörusíðu félagsins.

Mikilvæg haffuglasvæði

Hjá Fuglavernd starfar nú Ellen Magnúsdóttir fuglafræðingur tímabundið við að safna saman upplýsingum um mikilvæg fuglasvæði við og í hafinu, svokölluð IBA Marine.Við berum ábyrgð á nálægt fjórðungi af sjófuglastofnum N-Atlantshafsins miðað við lífmassa og því mikilvægt að afla okkur frekari þekkingar á búsvæðum þeirra.

Álka. Jóhann Óli Hilmarsson.

Gönguferðir um Krýsuvíkursvæðið 9. maí

Fimmtudaginn 9. maí bjóða náttúruverndarsamtök alla náttúruunnendur velkoma til Krýsuvíkur til að skoða þetta fallega svæði. Kynnisferðir bjóða upp á sætaferðir frá BSÍ kl. 10:15 með viðkomu á N1 Hafnarfirði kl. 10:30 – en þeir sem ætla að nýta sér það sendi okkur línu á fuglavernd@fuglavernd.is eða skrái sig á fésbók síðu atburðarins.

Dagskrá hefst í Seltúni kl. 11:00.

Boðið verður upp á nokkrar stuttar og fræðandi gönguferðir um svæðið þannig að fólk geti valið þá göngu sem það vill eða farið í allar göngurnar, sem verða leiddar af staðkunnugum.

1. Hverasvæðið í Seltúni kl. 11:00
Gengið um litríkt hverasvæðið og fyrirbrigði þess skoðuð í fylgd jarðfræðings.
Seltún hafnaði í orkunýtingarflokki í rammaáætlun.

2. Sveifluháls – Pínir kl. 11:30
Gengið verður upp að hvernum Píni ofan við Seltún. Örlítið ofar á hálsinum fæst
gott útsýni yfir fyrirhugað virkjanasvæði og næsta umhverfi.

3. Grænavatn – Austurengjahver kl. 12:15 – 13:30.
Frá hinu iðagræna Grænavatni og upp í Austurengjar er stutt ganga. Austurengjahver var settur
í biðflokk í rammaáætlun.

 

Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands, Náttúruvaktin, Landvernd, Náttúruverndarsamtök Íslands, Framtíðarlandið, Fuglavernd og fleiri náttúruverndarsamtök.

Dagsferð í fuglaskoðun á Reykjanesi

Laugardaginn 11. maí verður Fuglavernd með fuglaskoðunarferð um Reykjanesið. Helgi Guðmundsson leiðsögumaður og fuglaáhugamaður leiðir ferðina. Lagt verður af stað frá Höfða klukkan 9:00 að morgni þess 11. maí stundvíslega en áætlaður komutími til baka verður um klukkan fimm. Fólk þarf að muna að taka með sér sjónauka, jafnvel fuglabók, nesti fyrir allan daginn og gott er að hafa heitt á brúsa. Skráning er á netfangið fuglavernd@fuglavernd.is eða í síma 5620477 og kostar kr. 8000 kr. fyrir félagsmenn og kr. 10.000 fyrir utanfélagsmenn. Farið verður í ferðina ef 12 skrá sig en hámark eru 17 þátttakendur. Bendum þó á að síðasta vor seldist upp á nokkrum dögum.

Eftirfarandi er stutt leiðarlýsing birt með fyrirvara.
Farið verður frá Höfða kl. 09:00 og litið til fugla á Álftanesi þar sem margæsir eru nú í þúsundavís og stórir hópar af kríum og rauðbrystingum. Ef veður leyfir verður jafnframt skoðað flórgoða- og hettumávavarp á Ástjörn.
Ekið suður með sjó og numið staðar á helstu fuglaskoðunarstöðum, s.s. við höfnina í Garði, þar sem e.t.v. má sjá skrofur og súlur fljúga hjá. Við Garðskaga má jafnframt búast við sjófuglum og enn fremur safnast þar oft fjöldi vaðfugla í fjörur. Í Sandgerði eru einnig fjölmargir vaðfuglar og má að líkindum sjá sanderlur í fjörum og óðinshana á tjörnum.
Því næst verður ekið í átt að Ósabotnum og komið við í Höfnum. Þá verður litið til hafs við Valahnjúk á Reykjanesi þar sem Eldey blasir við skammt undan landi. Í Valahnjúk verpa m.a. fýll, rita og teista.
Ekið til austurs um Grindavík og Ögmundarhraun að Krýsuvíkurbergi. Í berginu verpa allir íslenskir svartfuglar: lundi, álka, langvía og stuttnefja, auk fýls og ritu. Ef veður og færð leyfir verður ekið niður að bjarginu og svipast um eftir bjargfuglum. Síðan verður haldið hjá Kleifarvatni til Reykjavíkur.

Þessa mynd af óðinshana tók Jakob Sigurðsson.

Fuglaskoðun á Álftanesi 12. maí

Í tilefni af alþjóðlega farfugladeginum munum við vera með fuglaskoðun á Álftanesi sunnudaginn 12.maí. Alflestir farfuglarnar eru þá komnir. Ólafur Torfason mun leiða hópinn en lagt verður af stað frá Kasthústjörn klukkan 13:00 stundvíslega.

Ljósmyndin er af margæs en nú er mikið af þeim á Álftanesi og eru þær hér fargestir vor og haust. Okkar fargestir eru af undirtegund sem er ljósari á kviðinn og verpa á kanadísku Íshafseyjunum en hafa vetursetu á Írlandi. Aðalfæða þeirra er marhálmur, og draga þær nafn sitt af því, en þær sækja oft í tún á vorin og etur sjávarfitjung og grænþörunga. Margæsin er minnsta gæsin hér á landi, aðeins lítið eitt stærri en stokkönd. Höfundur myndarinnar er Eyþór Ingi Jónsson.

Allir velkomnir – munið að taka sjónaukan með. Það má svo gerast félagi að Fuglavernd með því að senda okkur póst á fuglavernd@fuglavernd.is en hér má sjá allt um aðildina: https://fuglavernd.is/felagar/

Hér er slóðin á vef alþjóðlega farfugladagsins: http://www.worldmigratorybirdday.org/

Fuglaganga í grasagarðinum 5.maí

Sunnudaginn 5. maí verður Grasagarðurinn í samstarfi við Fuglavernd með fuglagöngu um garðinn og nágrenni. Þetta er um eins og hálfstíma ganga en lagt verður af stað frá aðalinngangi Grasagarðsins kl. 11. Hannes Þór Hafsteinsson leiðir gönguna. Eyþór Ingi tók þessa fallegu mynd af glókolli en nokkur pör eru í garðinum. 

 

Græn ganga 1. maí

Miðvikudaginn 1. maí verður græn ganga á vegum samtaka um náttúru- og umhverfisvernd. Gangan verður farin niður Laugaveg í kjölfar kröfugöngu verkalýðsfélaganna. Í lokin verður grænum fánum stungið niður á Austurvelli við Alþingi. Göngumenn eru hvattir til að klæðast grænu. Hist verður á Snorrabraut við Hlemm kl. 13. Gangan hefst hálftíma síðar.

Efnt er til grænnar göngu til að hvetja nýkjörið Alþingi til góðra verka í umhverfismálum og til að minna á að þingið hefur ekki umboð til að framfylgja virkjanastefnu á kostnað náttúrunnar. Á því kjörtímabili sem nú er að hefjast verða teknar ákvarðanir um mörg verðmæt náttúrusvæði, t.d. Mývatn og Reykjanesskaga. Landskipulagsstefna sem gerir ráð fyrir háspennulínu og virkjunum á hálendinu mun koma til afgreiðslu hjá Alþingi og fyrir liggur krafa um stórar háspennulínur m.a. á Reykjanesskaga, í Skagafirði og víðar á Norðurlandi. Krafa grænu göngunnar er að náttúru Íslands verði hlíft.

Í nýliðinni kosningabaráttu voru umhverfismál lítið rædd þrátt fyrir að skoðanakannanir sýni lítinn stuðning við áframhaldandi uppbyggingu virkjana og stóriðju. Þannig reyndust 44% aðspurðra andvíg virkjanaframkvæmdum í Bjarnarflagi við Mývatn en 30,5% fylgjandi í nýlegri könnun sem Capacent-Gallup gerði fyrir Landvernd. Í sömu könnun sögðust 51,3% vera andvíg því að fleiri álver yrðu reist hér á landi en 30,9% voru því hlynnt.

Eftirfarandi samtök standa að grænu göngunni: Fuglavernd, Landvernd, Ungir umhverfissinnar, Alda – félag um sjálfbærni og lýðræði, Náttúruverndarsamtök Íslands, Framtíðarlandið, Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands, Náttúruverndarsamtök Suðurlands, Náttúruverndarsamtök Austurlands, Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi, Náttúruvaktin, Sól á Suðurlandi, Eldvötn og Græna netið.

Jóhann Óli Hilmarsson tók myndina af flórgoðunum.

Ályktanir aðalfundar Fuglaverndar 20.04.13

Fundurinn setti fram tvær ályktanir:
1. Ályktun gegn virkjun við Mývatn. 
Aðalfundur Fuglaverndar hvetur til þess að nú þegar verði hætt við öll frekari áform um jarðvarmavirkjanir við Mývatn.  Það steðja margar ógnir að einstöku lífríki vatnsins. Fleiri borholur í Bjarnarflagi munu hafa afar neikvæðar afleiðingar. Fuglvernd hvetur Landsvirkjun til að hætt nú þegar við áform um virkjun við Mývatn.

Greinargerð: Vatnasvæði Mývatns og Laxár hafa verndargildi á heimsmælivarða og eru einn allra mikilvægasti fuglastaður á Íslandi og þar verpa m.a.15 tegundir anda.

  • Við Mývatn er mesti varpstaður flórgoða í Evrópu, og 50 % allra flórgoða á Íslandi verpa við vatnið.
  • Nánast allar hrafnsendur á Íslandi halda til á Mývatni yfir 90% stofnsins.
  • Mývatn og Laxá stærsta og mesta varp straumanda í heiminum en straumendur finnast hvergi annars staðar í Evrópu.
  • Mývatn er geysi mikilvægur varpstaður  óðinshana á íslandi og í Evrópu
  • Mývatn og Laxá eru einu varpstaðir húsandar  í Evrópu utan fáeinna para sem verpa við aðrar ár í nágrenni vatnsins.

Forsenda hins einstaka lífríkis við Mývatn er sú að volgt, steinefnaríkt grunnvatn sérstaklega að kísli, hripar hægt en stöðugt í grunnt stöðuvatnið og skapar einstök skilyrði fyrir kísilþörunga og fleiri lífverur sem mynda grunninn að fuglalífinu. Rétta magnið örfar lífríkið en of mikið er ógnun við það. Frá því að nýting jarðvarma hófst við Mývatn hefur hallað undan lífríkinu. Jarðhitamengun, borholuvökvi frá Bjarnarflagi sem verður til við þéttingu gufu og inniheldur mikið af þungmálum rennur stöðugt frá eldri borholum til Mývatns sem getur haft afar alvarlegar afleiðingar fyrir umhverfið. Silung fækkaði mikið í vatninu og hefur ekki náð sér á strik. Þá hefur álag á lífríki vatnsins aukist þar sem frárennsli eða skólp frá mannvirkjum hefur aukist vegna mikils fjölda ferðamanna við vatnið, að ógleymdri mengun vegna vaxandi bílaumferðar.

2. Ályktun Fuglaverndar um endurheimt votlendis Fuglavernd hvetur stjórnvöld og landeigendur til að hætta framræslu og endurheimta votlendi.

Greinargerð: Árið 1996 var hafist handa við endurheimt tjarna og mýra í smáum stíl. Þrátt fyrir að vaxandi þekkingu á mikilvægi votlendis fyrir lífríki Íslands og loftslag hefur framræsla votlendis á Íslandi verið að færast í aukana á ný umfram það sem er endurheimt. Þessu verður að snúa við. Mýrarnar eru búsvæði fuglategunda sem við berum ábyrgð á á heimsvísu, t.d. óðinshana, jaðrakans og stelks.

Mýrarnar með flóum, flæðiengjum og smátjörnum eru fallegt náttúrulegt umhverfi sem mikilvægt er að vernda og endurheimta það sem spillt hefur verið en um 30.000 kílómetrar af skurðum voru grafnir á 20. öld á Íslandi. Mýrajarðvegurinn geymir milljarða tonna af kolefni sem safnast hefur þar upp sem mór á síðustu 10.000 árum eða frá lokum Ísaldar. Endurheimt mýra og vernd heillegra mýra er mikilvægasta lóðið á vogarskálar baráttunnar gegn loftslagsbreytingunum í heiminum sem Íslendingar geta lagt af mörkum.

Ljósmynd af hrafnsönd á Mývatni. Ljósmyndari. Jakob Sigurðsson.