Gott starf var unnið í Vatnsmýrinni í Reykjavík laugardaginn 5. apríl þegar sjálfboðaliðar Fuglaverndar mættu á staðinn og tíndu rusl og röðuðu greinum á bökkum tjarna og síkja. Greinarnar hefta rof á bökkunum og veita andarungum skjól. Nokkrir félagar fundu fornmuni í síki og var í framhaldinu haft samband við borgarminjavörð og er þetta á könnu hans.
Tekið var gott hlé í hádeginu og snædd dýrirndis súpa í boði Plöntunnar, veitingastaðar Norræna hússins ásamt brauði og áleggi í boði Fuglaverndar. þátttakendur kynntu sig hver fyrir öðrum á meðan borðhaldi stóð og mikið var rabbað um fugla, votlendi og fornminjar.
Vorverk í Vatnsmýri er ekki einungis vinna heldur einnig vettvangur til að hitta aðra félaga fuglaverndar og fuglavini.
Fuglavernd byggir afkomu sína að mestu leyti á félagsgjöldum og með aðild að félaginu færð þú m.a. áskrift að tímaritinu FUGLAR og frían aðgang að fræðslufundum og fuglaskoðunum á vegum félagsins.
Með tegundavernd viljum við beina kastljósi að ábyrgðartegundum okkar Íslendina, stöðu tegunda á válista fugla sem er mat á hættu þeirra í útrýmingarhættu og til hvaða aðgerða við getum gripið til þess að vernda fuglategundirnar.
Með vernd búsvæða er átt við búsvæði fugla, þar sem þeir finna sér stað til fæðuöflunar, hvíldar og varps. Fjölskrúðugt fuglalíf er einn besti mælikvarði sem hægt er að leggja á svæði, þá er víst að þar þrífst heilbrigt vistkerfi.
Fólk kemst oft í mest návígi við fugla sem að heimsækja garða þess. Fuglavernd heldur utanum árlega garðfuglakönnun sem hefst á fyrsta vetrardag og endar í krignum sumardaginn fyrsta. Aðrír tíðir gestri í görðum eru kettir og er Fuglavernd með fróðleik og ráðleggingar um hvernig er hægt að minnka veiðar katta.
Sjálfboðaliðar
Sjálfboðaliðar Fuglaverndar eru dýrmæt auðlind. Þegar margar hendur vinna verk er það létt verk. Árlega, í apríl, koma sjálfboðaliðar Fuglaverndar saman til að tína rusl og bæta aðkomu fugla í Vatnsmýrinni í kringum Norræna húsið. Þessi dagur er ekki einungis vinna heldur líka vettvangur til að hitta aðra félaga og spjalla saman, um fugla auðvitað. Einnig leggja sjálfboðaliðar hönd á viðhalda mannvirkja í Friðlandi í Flóa.
Þetta vor hefur verið farið í þrígang í Friðland í Flóa til að sinna viðhaldi mannvirkja. Sumardaginn fyrsta mættu þrír sjálfboðaliðar á vettvang og skröpuðu og grunnuðu allt fuglaskoðunarhúsið að utan. Enn fremur var borið á rampinn sem leiðir að húsinu og pallinn við húsið. Veðuir var þurrt og gott en það vor 10-15 metrar allan daginn. Þurftum að ríghalda í dúkinn þegar hádegisverður var snæddur. Það var ánægjulegt að sjá að einhver hafði skipt út hlerunum á vestur- og austurglugga hússins, en þeir voru illa farnir af veðrun. Það er verst að við vitum ekki hver gerði það og auglýsum við eftir hlerasmiðnum hér með.
Fyrsta maí mættu sex manns í Friðlandið til að halda áfram viðhaldi. Þetta var veðurfarslega sérkennilegur dagur. Þegar sjálfboðaliðar vöknuðu þann morgun á Suðvesturlandi, rigndi og enn rigndi þegar ekið var austur um Þrengslin. Fuglavernd hafði fengið að geyma málningardótið á Eyrarbakka og sá er afhenti okkur það hafði vaknað í úrkomu á Selfossi og hugsað að ekki yrði gott að mála í dag. En viti menn, það var þurrt og frábært málunarveður allan daginn í Flóanum. Það gekk á með skúrum allan daginn á Hellisheiði og austan við Flóann. Uppsveitirnar héngu þurrar líka.
Báðir þessir vinnudagar voru frábærir að öllu leyti. Mannskapurinn kom miklu í verk og aðalmarkmiðinu var náð: Að grunna og mála húsið. Einnig náðist að bera á stiga, hlið og smá á kamarinn. Gönguleiðið í Friðlandinu var stikuð og var það lokaverk dagsins.
Nú lítur húsið vel út með heilum hlerum fyrir glugga. Pallurinn er olíuborinn sem og bekkir og borðið sem standa á honum. Rampurinn er að mestu olíuborinn, svona 3 metrar eftir. Næsta verkefni í sambandi við húsið er að mála aðra umferð. Það þarf einnig að klára að bera á rampinn.
Tveir sjálfboðliðar fóru í Friðlandið 12. maí til að sinna brúarviðhaldi. Á stikuðu gönguleiðinni um Friðlandið eru fjórar brýr. Þær voru settar niður fyrir 2 árum þegar langur frostakafli var að vetri. Þær eru á fótum en eru einnig festar niður með járnstaurum og vír. Þrátt fyrir öflugar festingar höfðu tvær brýr farið á flot á stórstreymi og í lægð, að öllum líkindum þeirri sem innihélt þrumur og eldingar í vetur. Önnur brúin er orðin undin en skilar sínu hlutverki sem brú og hin er í lagi en var færð á sinn stað og fest niður að nýju.
Af ofangreindu má sjá að því fylgir viðhald að vera með mannvirki og sjálfboðaliðar Fuglaverndar eru ómetaleg auðlind félagsins hvað varðar slíkt. Við hvetjum sem flesta félaga Fuglaverndar að taka þátt í starfi okkar. Viðhaldsvinna í Friðlandinu er ekki aðeins að tína rusl, munda pensil og skröpu heldur er er þetta líka vettvangur til að hitta fólk sem hefur áhuga á fuglum. Það er engu líkt að mála og hlusta á söng lóma allt í kring sem og söng annar fugla eins og lóuþræla, þúfutittlinga, tjalda, jaðrakana og þar fram eftir götunum, í Friðlandi í Flóa.
Í júní verður Fuglavernd með fuglaskoðunargöngur í Friðlandi. Fylgist með á viðburðardagatalinu.
10 maí s.l. var tileinkaður farfuglum um heim allan því farflug fugla er stórmerkilegt fyrirbæri.
Í fyrsta lagi, af hverju leggja fuglar í farflug, sumir 45.000 km aðra leið til þess eins að makast, verpa, unga út, ala upp unga og svo fljúga sömu leið tilbaka á vetrarstöðvar?
Þeir kjósa að gera þetta af því að þeir geta flogið og þannig valið um að dvelja vetrarlangt þegar þeir eru ekki í varpi, á stöðum þar sem er milt veður og næg fæða og síðan verið í sumardvöl þar sem gott er að ala upp unga með tilliti til fæðu og öryggis. Það kostar fugla mikla orku að leggja í langt farflug. Fæðuframboð, veðurfar og öryggi skipta því miklu máli svo og átthagatyryggð.
Það er urmull farfugla sem að leggja af stað í flug á vorin og haustin. Þeir fylgja nær allir ákveðnum leiðum þar sem veður og vindar eru hagstæðir sem og sjávarstraumar og uppstreymi sem að geta létt þeim för. Ein af farleiðunum kallast Afríku- Evrasíu farleiðin. Ísland er hluti hennar. Á þessari leið fara fuglarnir um Evrópu, Asíu og Afríku þar sem býr alls konar fólk og landslag er breytilegt. Þar leynast líka mestu hætturnar t.d. veiðiþjófar, mannvirki sem að valda hættu á áflugi og búsvæðamissir. Fuglavernd og öll fuglaverndarfélögin í BirdLife International, berjast fyrir verndun búsvæða til að tryggja afkomu fugla á hnettinum.
Sá fugl sem að ferðast lengstu leið milli varp- og vetrarstöðva er krían. Fræðiheiti kríu er Sterna paradisaea, sem gæti útlagst paradísarþerna á íslensku og er lýsandi, krían býr við endlaust sumar á ferðum sínum.
Heiðlóa, Pluvialis apricaria, með unga. Ljósmynd Jóhann Óli Hilmarsson.
Kría, Sterna paradisaea, með unga. Ljósmynd Elma Rún Benedíktsdóttir.
Einn ástsælasti fugl Íslendinga er heiðlóan. Varpstöðvarnar ná frá austurstönd Grænlands í vestri til Íslands og norður Skandínavíu og austur eftir Síberíu. Hún hefur vetursetur frá Bretlandseyjum að norður Afríku. Heiðlóur eru veiddar til matar í Suður-Evrópu. Heiðlóan á undir högg að sækja m.a. vegna ágang mannsins á búsvæði hennar sem eru einkum móavistir. Frá því að hafa ekki verið í hættu á válista árið 2018 er Heiðlóa núna, árið 2025, í nokkurri hættu. Sjá nánar á heimasíðu Náttúrufræðistofnunar
Árið 2018 voru spói og jaðrakan ekki í hættu en árið 2025 er jaðrakan í yfirvofandi hættu og spóinn í nokkurri hættu og er þetta áhyggjuefni. Hvað verður um alla fallegu farfuglana okkar ef búsvæðin eru engin?
Viltu taka þátt í mikilvægu og spennandi verkefni sem tengir vísindi og náttúruvernd?
Fuglavernd leitar að metnaðarfullum aðila til að sinna krefjandi starfi sem felur í sér markvissa miðlun þekkingar um náttúru og líffræðilega fjölbreytni til hagsmunaaðila, samstarfsaðila og almennings.
Starfið felur í sér að sinna samfélagsmiðlum og vefsíðu LIFE verkefnis um endurheimt votlendis í þágu fugla, gróðurs og loftslags, skrifa fréttatilkynningar og eiga í samskiptum við fjölmiðla og fjölmiðlafulltrúa, ásamt því að skipuleggja atburði og uppákomur í samstarfi við önnur félög og stofnanir og sjá til þess að heildarásýnd verkefnisins veki traust og áhuga.
Gerð er krafa um:
Háskólamenntun sem nýtist í starfi
Afburðagott vísindalæsi ásamt áhuga á náttúru Íslands, náttúruvernd og umhverfismálum
Afburðahæfni í mannlegum samskiptum og teymisvinnu
Framúrskarandi vald á íslensku og ensku bæði í ræðu og riti
Skipulagshæfni, nákvæmni, frumkvæði og sjálfstæð vinnubrögð
Æskileg hæfni:
Reynsla af verkefnastjórnun tengt miðlun og kynningarmálum
Reynsla af notkun samfélagsmiðla á markvissan hátt
Hæfni til að miðla flóknum upplýsingum á einfaldan og markvissan hátt til ólíkra markhópa
Reynsla af viðburðastjórnun
Þekking og reynsla af uppsetningu efnis á myndrænan hátt
Þekking og reynsla af gerð myndbanda
Reynsla af notkun vefumsjónarkerfa
Laun eru samkvæmt gildandi kjarasamningi fjármála- og efnahagsráðherra við viðkomandi stéttarfélag.
Starfshlutfall er 100%. Æskilegt er að viðkomandi geti hafið störf 1. september 2025.
Umsókn skal vera skrifleg og samanstanda af ferilskrá og kynningarbréfi sem lýsir umsækjanda og af hverju viðkomandi telur sig hæfan í starfið og vill sinna því.
Umsóknarfrestur er til og með 27. maí 2025. Öllum umsóknum verður svarað.
Umsóknir skal senda á fuglavernd@fuglavernd.is.
Ábyrgt kattahald – hvatning til kattaeigenda Nú er vorið komið með tilheyrandi fuglasöng en varptími fugla er hafinn og stendur yfir frá maí fram í ágúst. Þetta er viðkvæmur tími hjá fuglunum en fjöldi fugla kemur hingað til lands í þeim tilgangi að fjölga sér. Fuglarnir gera sér hreiður og liggja á eggjum í 2-3 vikur áður en eggin klekjast og ungarnir skríða út og gaman að fylgjast með öllu ferlinu.
Kettir eru rándýr og mikilvægt að kattaeigendur hugi að því að kettir þeirra valdi ekki fugladauða.
Til eru nokkur ráð fyrir ábyrga kattaeigendur til að reyna að minnka þann skaða sem þeirra kettir mögulega valda.
Góð ráð fyrir ábyrga kattaeigendur
Með því að halda köttunum inni yfir kvöld og nótt, u.þ.b. frá kl. 17:00 til kl. 09:00 að morgni má að miklu leyti koma í veg fyrir veiðar katta, en kettir sjá betur þegar það fer að rökkva og eiga þá betur með að veiða fugla. Til að venja ketti á að koma inn seinnipartinn er hægt að gefa þeim eitthvað sem eigandinn veit að kisu finnst gott. Hafa þarf í huga að kettir þurfa meiri leik og athygli heima við á þessum tíma. Þeim köttum sem eru miklar veiðiklær væri best að halda inni á varptíma fugla þar sem þeir fara jafnvel upp í hreiður til að drepa unga og geta veitt tugi fugla yfir sumartímann.
Kattakragar gefa bestu raun
Rannsóknir hafa sýnt að kettir með litríka kraga drepa mun færri fugla en kettir án kraga. Fuglar koma fyrr auga á ketti með litríka kraga og eiga þá betur með að forða sér. Bjöllur gera eitthvað gagn við að minnka veiðar katta, en lítið á við kragana. Kragana er hægt að fá á allnokkrum stöðum svo sem hjá Fuglavernd, í Kattholti, Fjölskyldu- og húsdýragarðinum, gæludýraverslunum og hjá dýralæknum. Fuglavernd, Kattavinafélag Íslands, Dýraverndarsamband Íslands, Dýraþjónusta Reykjavíkur og Fjölskyldu- og húsdýragarðurinn hvetja kattaeigendur að sýna ábyrgð og taka tillit til fuglalífs með því að reyna að lágmarka fugladráp katta sinna á varptíma fugla.
Í ljósi þess að Yggdrasill Carbon ehf lét rista upp 160 ha land á jörðinni Saltvík við Húsavík á varptíma fugla sumarið 2024 sendi Fuglavernd kæru til Lögreglustjórans á Norðurlandi Eystra þann 25.mars 2025.
Fuglavernd telur þetta vera refsivert brot. Í samþykktum Fuglaverndar er kveðið á um tilgang félagsins, sem er verndun fugla og búsvæða þeirra, með áherslu á tegundir í hættuflokkum á íslenskum eða alþjóðlegum válistum, auk tegunda sem teljast til ábyrgðartegunda Íslands eða eru lykiltegundir.
Um er að ræða vel gróið og mikilvægt búsvæði mófugla s.s. rjúpu, heiðlóu og spóa. Bæði heiðlóa og spói teljast til ábyrgðategunda Íslands, heiðlóa er auk þess skráð í 1. viðauka Bernarsamningsins sem listar þær tegundir sem aðildarþjóðir skuldbinda sig til að vernda með sértækri búsvæðavernd.
Með vorinu tínast farfuglarnir okkar heim. Þeir fuglar sem virðast mest vera á vörum félagsmanna okkar eru þó ekki heiðlóur, gæsir eða stelkar, sem allt eru tegundir sem eru byrjaðar að koma, heldur starar.
Starar eru jú með algengari fuglum í þéttbýli og því hluti af daglegu lífi margra. Á þessum árstíma eru þeir farnir að undirbúa varp, meðal annars með því að skoða gömul hreiðurstæði eða jafnvel finna ný. Það er því á þessum tíma sem margir taka eftir þeim í þakskeggjum, fá áhyggjur af flóabiti og vilja mögulega gera eitthvað í málunum.
Því miður er hreinlega of seint í rassinn gripið að gera það núna, þar sem stararnir eru byrjaðir að undirbúa varp og það er hreinlega ólöglegt að trufla það atferli þeirra (og það hefur verið raunin síðan hann var friðaður árið 1882). Auk þess vakna flærnar líka til lífsins eftir vetrardvala um þessar mundir og að hrófla við hreiðrinu núna mun að öllum líkindum valda því að þær fara á enn meira flakk, með tilheyrandi fjölgun flóabita.
Almennt séð fara flærnar lítið úr hreiðrum stara sem eru í notkun og láta sér duga blóðið úr þeim. Ef aftur á móti enginn stari kemur aftur í hreiðrið að loknum vetri geta nývöknuðu flærnar farið á flakk og rata þá mögulega inn í híbýli manna. Það eru því hreiðrin sem við sjáum ekki og vitum ekki af sem eru líklegust til að gefa frá sér flærnar, ekki þær sem við sjáum starana nú heimsækja og laga til. Þar fyrir utan eru eigendur hunda og (sérstaklega) katta líklegri til að vera bitnir, því dýrin ná sér í flærnar úti og bera þær inn til eiganda síns.
Fuglavernd bendir á að lögum samkvæmt skal láta starana og hreiður þeirra í friði næstu mánuði. Ef staraflær valda miklum ama má þó fjarlæga hreiður en það skal gert næsta haust eða vetur. Þá er ný kynslóð flóa komin í púpur sínar og bíða þær rólegar eftir næsta vori og nýjum fórnarlömbum.
Allir fuglar hafa flær. Vegna nábýlis mannsins og starans eru þó meiri líkur á að við verðum bitin af starafló en öðrum flóm.
Fuglavernd sendi eftirfarandi fréttatilkynningu til fjölmiðla fyrir helgi vegna kærunnar
Fuglavernd leggur fram kæru vegna skógræktarframkvæmda við Húsavík
Fuglavernd, einnig þekkt sem Fuglaverndarfélag Íslands, hefur kært til Lögreglustjórans á Norðurlandi eystra framkvæmdir sem fólu í sér umtalsvert rask á náttúrulegu mólendi og varplendum fugla við Húsavík sumarið 2024, þar sem jarðvegur var unninn og trjáplöntur gróðursettar í tengslum við skógrækt til kolefnisbindingar. Framkvæmdin fór fram á varptíma fugla. Kæran beinist að meintu broti á náttúruverndarlögum nr. 60/2013 og villidýralögum nr. 64/1994 en mögulega hafa lög nr. 55/2013 um velferð dýra einnig verið brotin.
Í kærunni kemur fram að framkvæmdin hafi raskað mikilvægum varpsvæðum fuglategunda, svo sem heiðlóu og spóa, sem njóta verndar samkvæmt lögum og eru auk þess ábyrgðartegundir Íslands. Framkvæmdir fóru mögulega fram án nauðsynlegs mats eða leyfis samkvæmt lögum, en mál Yggdrasils og fleiri aðila vegna framkvæmda á þremur svæðum á tveimur jörðum í Norðurþingi er nú til meðferðar hjá Skipulagsstofnun, sem og aðkoma sveitarfélagsins í því sambandi.
Málið vakti talverða athygli í fjölmiðlum síðasta sumar og vakti umræðu um álitamál í tengslum við skógrækt, kolefnisbindingu, náttúruvernd og stjórnsýslu sveitarfélaga. Fuglavernd leggur áherslu á að tryggt sé að framkvæmdaraðilar og leyfisveitendur fari að lögum og virði verndarsjónarmið þegar ráðist er í aðgerðir sem hafa neikvæð áhrif á náttúruleg vistkerfi.
HAXI – Hagsmunafélag líffræðinema kom í sína árlegu vísindaferð til Fuglaverndar.
20. febrúar kom HAXI – Hagsmunafélag líffræðinema í sína árlegu vísindaferð til Fuglaverndar. Það er alltaf ánægjulegt að taka á móti þessum verðandi líffræðingum og að sjálfsögðu vonum við að margir þeirra munu leggja fyrir sig rannsóknir og störf innan líffræðinnar sem að verða fuglum til framdráttar.
Aron Alexander Þorvarðarson líffræðingur og starfsmaður Fuglaverndar var með erindi um ERF- endurheimt votlendis verkefnið sem hann vinnur að fyrir Fuglavernd.
Að lokinni fræðslu bauð Fuglavernd upp á sushi og drykki og spunnust líflegar umræður um félagið, starfið og margt annað skemmtilegt.
Gott og skemmtilegt boð og Fuglavernd hlakkar til að taka á móti næsta hópi að ári liðnu.
Við notum vafrakökur og aðra mælingatækni til að bæta vafraupplifun þína á vefnum okkar, sýna persónulegt efni, greina umferð um vefinn og skilja hvaðan úr veröldinni við fáum heimsóknir á vefinn okkar. Persónuverndarstefna okkar tók gildi 20. júlí 2018.
Með því að velja OK samþykkir þú notkun okkar á vafrakökum og öðrum rekjanleika.
OKNeiPersónuverndarstefna
