Hennar keisaralega hátign, Takamado prinsessa frá Japan

Prinsessa heilsar upp á íslenska fugla

Fuglavernd fékk þann heiður síðastliðinn föstudag að fara með hennar keisaralegu hátign Takamado, prinsessu frá Japan, í fuglaskoðun um Reykjanesskaga. Hólmfríður Arnardóttir framkvæmdastjóri Fuglaverndar, ásamt Sigurjóni Einarssyni fuglaljósmyndara og Arnóri Þóri Sigfússyni dýravistfræðingi, slógust í för með prinsessunni og sáu ýmislegt forvitnilegt á ferð sinni um skagann. 

Prinsessan var stödd á Íslandi vegna þings Hringborðs norðurslóða sem haldið var í síðustu viku þar sem yfir 2.000 þátttakendur frá nær 70 löndum tóku þátt en hún flutti ávarp við upphaf þingsins.

Áhugasamur fuglaljósmyndari

Takamado prinsessa er heiðursforseti Alþjóðlegu fuglaverndunarsamtakanna (BirdLife International) og er sendiherra fugla og náttúru. Hún hefur verið ötull stuðningsmaður samtakanna í Asíu og víðar. Sjálf er hún fuglaljósmyndari og hefur gefið út fjölda bóka um viðfangsefnið. 

Föruneyti prinsessunnar fór um Hafnir, Sandgerði, Garðskagavita og Fitjar í Njarðvíkum. Það sem helst vakti athygli prinsessunnar voru rjúpur á vappi á milli Hafna og Sandgerðis þar sem hún náði mynd af þeim í vetrarbúningi. Einnig náði prinsessan að taka myndir af svartbökum og ungum bjartmáfum, sem og rauðhöfðaöndum og hettumáfum í Fitjum og hópi heiðlóa í vetrarbúningi, sem hverfur brátt á braut til heitari landa.

Mynd af hennar hátign, Takamado: Sigurjón Einarsson

 

Prinsessan Takamado fór í fuglaskoðun um Reykjanesskaga með Fuglavernd. Hér stillir hún sér upp með Hólmfríði Arnardóttur framkvæmdastjóra Fuglaverndar, Sigurjóni Einarssyni fuglaljósmyndara og Arnóri Þóri Sigfússyni dýravistfræðingi.
Fuglaskoðun 11. október 2025 Mynd: Bára Huld Beck

Vel heppnuð fuglaskoðun að baki

Fuglavernd stóð fyrir fuglaskoðun á Alþjóðlegum degi farfugla 11. október síðastliðinn. Fuglaskoðarar hittust á bílastæðinu hjá Garðskagavita á Reykjanesskaga þar sem margt var um manninn. Til tíðinda dró þegar aðrir fuglaskoðarar mættu á svæðið vígbúnir sjónaukum og myndavélum og greindu frá því að vaðlatíta (Calidris fuscicollis) hefði sést á svæðinu. Þeir bentu á tvær vaðlatítur sem vöppuðu í fjörunni ásamt sanderlum, tildrum og sendlingum. Vaðlatítur verpa í Kanada og Alaska en eiga hins vegar vetursetu í Suður-Ameríku. Þær flækjast hingað til lands endrum og sinnum svo fuglaskoðarar duttu í lukkupottinn við þessa sjón. 

Gengið var að vitanum og meðfram ströndinni þar sem sjá mátti hvítmáfa, silfurmáfa og súlnakast í fjarska.

Næst var förinni heitið á Hvalsnes í hádegismat og þar á eftir í Sandgerði þar sem meðal annars mátti sjá heiðlóur í vetrarbúningi undirbúa sig fyrir farflugið yfir Atlantshafið. Fuglaskoðuninni lauk í Fitjum í Njarðvíkum. Þar er fuglaskoðunarhús sem Fuglavernd mælir með að fuglaskoðarar nýti. Þar mátti sjá álftir með uppkomna unga og mikið af rauðhöfðaöndum.

Þrátt fyrir haustveður og sunnanátt þá skemmtu fuglaskoðarar sér konunglega og þakkar Fuglavernd öllum þeim sem mættu. 

 

Bára Huld Beck hóf störf hjá Fuglavernd 1. september 2025

Nýr kynningar- og samskiptastjóri hjá Fuglavernd

Bára Huld Beck hefur verið ráðin kynningar- og samskiptastjóri Fuglaverndar fyrir LIFE-verkefni um endurheimt votlendis sem unnið er í samstarfi við Landbúnaðarháskóla Íslands, Land og skóg, Náttúrufræðistofnun, Hafrannsóknastofnun, Náttúruverndarstofnun og bresku fuglaverndarsamtökin Royal Society for the Protection of Birds (RSPB).

Bára Huld hefur víðtæka reynslu en hún starfaði í fjölmiðlum um árabil. Hún hefur jafnframt setið í stjórn Blaðamannafélags Íslands síðustu fimm ár og í framkvæmdastjórn árin 2022-2023 og 2024-2025. Hún er með B.A.-gráðu í heimspeki og M.A.-gráðu í umhverfis- og náttúrusiðfræði og blaða- og fréttamennsku frá Háskóla Íslands. Hún hóf störf hjá Fuglavernd þann 1. september síðastliðinn.

Verkefnið sem um ræðir ber heitið Peatland LIFEline og miðar að endurheimt votlendis og líffræðilegrar fjölbreytni á Íslandi. Áhersla verður m.a. lögð á þrjár fuglategundir sem eru tákn um heilbrigt votlendi. Það eru tegundirnar jaðrakan, stelkur og lóuþræll. Auk þessa verður mikil áhersla lögð á samfélagslega þátttöku og miðlun þekkingar. Verkefnið er formlega hafið og mun standa yfir til byrjun árs 2031.

Hægt er að nálgast frekari upplýsingar um verkefnið og starfsemi Fuglaverndar hjá Báru Huld í síma 697-3469 og í gegnum tölvupóstfangið barahuld hjá fuglavernd.is.

Við hjá Fuglavernd bjóðum Báru Huld velkomna til starfa.

Margt var um manninn á fyrsta fundi Peatland LIFEline.is verkefnisins

Milljarður frá ESB í endurheimt votlendis á Íslandi

Fuglavernd hefur, ásamt sex samstarfsaðilum, hlotið styrk frá LIFE, umhverfis- og loftslagsáætlun Evrópusambandsins. Peatland LIFEline.is er metnaðarfullt verkefni sem miðar að endurheimt votlendis og líffræðilegrar fjölbreytni á Íslandi. Samstarfsaðilar Fuglaverndar eru Landbúnaðarháskóli Íslands, Land og skógur, Náttúrufræðistofnun, Hafrannsóknastofnun, Náttúruverndarstofnun og bresku fuglaverndarsamtökin Royal Society for the Protection of Birds (RSPB). Verkefnið er leitt af Landbúnaðarháskóla Íslands.

Áhersla lögð á þrjár fuglategundir

Verkefnið hófst formlega þann 1. september síðastliðinn og mun standa yfir í 66 mánuði, eða til loka febrúar 2031. Heildarkostnaður nemur rúmlega 8 milljónum evra, þar af leggur LIFE-sjóðurinn til 75% fjárhæðarinnar, eða um 6 milljónir evra (sem samsvarar um einum milljarði íslenskra króna).

Markmið verkefnisins Peatland LIFEline.is er að auka þekkingu og skilning á votlendi á láglendi á Íslandi, vistfræði þess, líffræðilegri fjölbreytni og búskap gróðurhúsalofttegunda. Áhersla verður lögð á vistgerðina starungsmýravist sem hefur mjög hátt verndargildi og á þrjár fuglategundir sem eru tákn um heilbrigt votlendi en það eru tegundirnar jaðrakan, stelkur og lóuþræll – sem og á evrópska álinn sem er í útrýmingarhættu. Auk þessa verður mikil áhersla lögð á samfélagslega þátttöku og miðlun þekkingar.

Sendiherra ESB mætti á Hvanneyri

Fyrsti fundur verkefnisins var haldinn dagana 22.–24. september 2025 á Hvanneyri í Borgarfirði og mættu um 50 þátttakendur. Hólmfríður Arnardóttir framkvæmdastjóri Fuglaverndar og Bára Huld Beck kynningarstjóri verkefnisins hjá Fuglavernd sóttu fundinn en megintilgangur hans var að ræða skipulag og framtíðarplön og leggja línurnar fyrir þau verkefni sem framundan eru.

Clara Ganslandt, sendiherra Evrópusambandsins á Íslandi, tók þátt í setningardegi fundarins ásamt sendinefnd sinni: Samúel Ulfgard, aðstoðarforstöðumanni sendinefndarinnar, og starfsnemunum Þórhildi Kristínardóttur og Þórhildi Søbech Davíðsdóttur. Sendiherrann flutti ávarp þar sem hún lagði áherslu á mikilvægi Peatland LIFEline.is sem hluta af LIFE-áætlun Evrópusambandsins á sviði náttúru- og loftslagsmála.

Mynd frá fundi á Hvanneyri: James Einar Becker


Endurheimt votlendis á Mýrunum, Vesturlandi

 

Með styrk frá Mossy Earth eru Fuglavernd, Land og skógur og Hafrannsóknarstofnun: Haf og vatn að endurheimta votlendi á Mýrunum á Vesturlandi .

Á heimasíðu Mossy Earth má lesa í máli og myndum um verkefnið sem mun m.a. greiða álum leið um votlendið, auka fjölda fugla sem sækja í votlendi sem búsvæði og auka fjölbreytni lífríkis sem að þrífst í votlendi.

Hér er hægt að fræðast um verkefnið á heimasíðu Mossy Earth

 

Hér er frábært myndband um verkefnið á you tube 

 

Haförn. Ljsm. Sindri Skúlason

Lögverndarsjóður

Lögverndarsjóður náttúru og umhverfis var stofnaður af nokkrum náttúruverndarsamtökum árið 2002 í því skyni að veita fjárhagsstuðning til að fá úrlausn vegna lögfræðilegra álitamála er snerta náttúru- og umhverfisvernd.

Fuglavernd, Landvernd, NAUST – Náttúruverndarsamtök Austurlands, og SUNN – Samtök um náttúruvernd á Norðurlandi standa að baki sjóðnum. Þessi félög og aðrir velunnarar lögðu sjóðnum til ákveðið fjármagn á sínum tíma og hefur sjóðurinn þegar stutt nokkur verkefni með því fé og frjálsum framlögum.

Lögverndarsjóður hefur þann háttinn á við styrkveitingar að ef mál vinnst fyrir dómi og gagnaðili er dæmdur til að greiða málskostnað þá endurgreiðir styrkþegi styrkinn til sjóðsins. Sama á við ef gagnaðili er dæmdur til að greiða skaðabætur, þá verði styrkurinn einnig endurgreiddur til sjóðsins.

Nánar má fræðast um sjóðinn á heimasíðu hans

 

 

Þrátt fyrir bága stöðu svartfuglastofna er veiðitímabil óvenju langt á Íslandi

Þrátt fyrir bága stöðu margra svartfuglastofna er veiðitímabil þessara tegunda á Íslandi óvenju langt samanborið við önnur lönd við Norður-Atlantshaf. Þar fyrir utan hafa rannsóknir leitt í ljós að tímabilið nær inn á varptíma tegundanna og að veiðar undir lok veiðitímans hafa mun neikvæðari áhrif á stofnstærð en veiðar að hausti. Talsvert er um magnveiði, einkum vegna þess að svartfuglar eru eftirsóttir á sumum matsölustöðum.

Ef litið er til stöðu svartfugla á íslenskum válista sést að stuttnefja, lundi og teista lenda í hættuflokkum og langvía telst vera í yfirvofandi hættu. Einungis álka virðist vera tegund sem ekki þarf að hafa miklar áhyggjur af í dag en hún var þó í yfirvofandi hættu fyrir fáeinum árum.

Breyta þarf lögum um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum í samræmi við tillögu Náttúruverndarstofnunar, til að hægt sé að grípa til verndandi aðgerða þótt veiðar flokkist sem hlunnindaveiðar.

Nánar er hægt að lesa um hvers vegna er brýnt að stytta veiðtíma svarfugla og tillögur Náttúrustofu Austurlands og Náttúrustofu Norðausturlands þess efnis í minnisblaði sent Náttúverndarstofnun í janúar s.l.

 

Hér er fréttin á heimasíðu Náttúruverndarstofnunar

 

 

 

 

Heiðlóa með unga. Ljósmynd Jóhann Óli Hilmarsson.

Svífðu til liðs við Fuglavernd

Viltu verða félagi í Fuglavernd?

Fuglavernd byggir afkomu sína að mestu leyti á félagsgjöldum og með aðild að félaginu færð þú m.a. áskrift að tímaritinu FUGLAR og frían aðgang að fræðslufundum og fuglaskoðunum á vegum félagsins.

Gakktu (svífðu) til liðs við Fuglavernd.

Hægt er að skrá sig í félagið af heimasíðu félagsins eða með tölvupósti í netfangið fuglavernd[hjá]fuglavernd.is

 

Tegundavernd

Með tegundavernd viljum við beina kastljósi að ábyrgðartegundum okkar Íslendina, stöðu tegunda á válista fugla sem er mat á hættu þeirra í útrýmingarhættu og til hvaða aðgerða við getum gripið til þess að vernda fuglategundirnar.

Búsvæðavernd 

Með vernd búsvæða er átt við búsvæði fugla, þar sem þeir finna sér stað til fæðuöflunar, hvíldar og varps. Fjölskrúðugt fuglalíf er einn besti mælikvarði sem hægt er að leggja á svæði, þá er víst að þar þrífst heilbrigt vistkerfi.

Garðfuglar 

Fólk kemst oft í mest návígi við fugla sem að heimsækja garða þess.   Fuglavernd heldur utanum árlega garðfuglakönnun sem hefst á fyrsta vetrardag og endar í krignum sumardaginn fyrsta. Aðrír tíðir gestri í görðum eru kettir og er Fuglavernd með fróðleik og ráðleggingar um hvernig er hægt að minnka veiðar katta.

Sjálfboðaliðar

Sjálfboðaliðar Fuglaverndar eru dýrmæt auðlind. Þegar margar hendur vinna verk er það létt verk. Árlega, í apríl, koma sjálfboðaliðar Fuglaverndar saman til að tína rusl og bæta aðkomu fugla í Vatnsmýrinni í kringum Norræna húsið.  Þessi dagur er ekki einungis vinna heldur líka vettvangur til að hitta aðra félaga og spjalla saman, um fugla auðvitað. Einnig leggja sjálfboðaliðar hönd á viðhalda mannvirkja í Friðlandi í Flóa.

Fuglavernd er náttúruvernd. 

Kynningarfulltrúi óskast til starfa

Kynningarfulltrúi vegna endurheimtar votlendis

Viltu taka þátt í mikilvægu og spennandi verkefni sem tengir vísindi og náttúruvernd?

Fuglavernd leitar að metnaðarfullum aðila til að sinna krefjandi starfi sem felur í sér markvissa miðlun þekkingar um náttúru og líffræðilega fjölbreytni til hagsmunaaðila, samstarfsaðila og almennings.

Starfið felur í sér að sinna samfélagsmiðlum og vefsíðu LIFE verkefnis um endurheimt votlendis í þágu fugla, gróðurs og loftslags, skrifa fréttatilkynningar og eiga í samskiptum við fjölmiðla og fjölmiðlafulltrúa, ásamt því að skipuleggja atburði og uppákomur í samstarfi við önnur félög og stofnanir og  sjá til þess að heildarásýnd verkefnisins veki traust og áhuga.

 

Gerð er krafa um:

  • Háskólamenntun sem nýtist í starfi
  • Afburðagott vísindalæsi ásamt áhuga á náttúru Íslands, náttúruvernd og umhverfismálum
  • Afburðahæfni í mannlegum samskiptum og teymisvinnu
  • Framúrskarandi vald á íslensku og ensku bæði í ræðu og riti
  • Skipulagshæfni, nákvæmni, frumkvæði og sjálfstæð vinnubrögð

Æskileg hæfni:

  • Reynsla af verkefnastjórnun tengt miðlun og kynningarmálum
  • Reynsla af notkun samfélagsmiðla á markvissan hátt
  • Hæfni til að miðla flóknum upplýsingum á einfaldan og markvissan hátt til ólíkra markhópa
  • Reynsla af viðburðastjórnun
  • Þekking og reynsla af uppsetningu efnis á myndrænan hátt
  • Þekking og reynsla af gerð myndbanda
  • Reynsla af notkun vefumsjónarkerfa

Laun eru samkvæmt gildandi kjarasamningi fjármála- og efnahagsráðherra við viðkomandi stéttarfélag.

Starfshlutfall er 100%. Æskilegt er að viðkomandi geti hafið störf 1. september 2025.

Umsókn skal vera skrifleg og samanstanda af ferilskrá og kynningarbréfi sem lýsir umsækjanda og af hverju viðkomandi telur sig hæfan í starfið og vill sinna því.

Umsóknarfrestur er til og með 27. maí 2025. Öllum umsóknum verður svarað.
Umsóknir skal senda á fuglavernd@fuglavernd.is.

Áskorun til kattaeigenda á varptíma

Áskorun til kattaeigenda á varptíma

Ábyrgt kattahald – hvatning til kattaeigenda

Nú er vorið komið með tilheyrandi fuglasöng en varptími fugla er hafinn og stendur yfir frá maí fram í ágúst. Þetta er viðkvæmur tími hjá fuglunum en fjöldi fugla kemur hingað til lands í þeim tilgangi að fjölga sér. Fuglarnir gera sér hreiður og liggja á eggjum í 2-3 vikur áður en eggin klekjast og ungarnir skríða út og gaman að fylgjast með öllu ferlinu.

Kettir eru rándýr og mikilvægt að kattaeigendur hugi að því að kettir þeirra valdi ekki fugladauða.

Til eru nokkur ráð fyrir ábyrga kattaeigendur til að reyna að minnka þann skaða sem þeirra kettir mögulega valda.


Góð ráð fyrir ábyrga kattaeigendur

Með því að halda köttunum inni yfir kvöld og nótt, u.þ.b. frá kl. 17:00 til kl. 09:00 að morgni má að miklu leyti koma í veg fyrir veiðar katta, en kettir sjá betur þegar það fer að rökkva og eiga þá betur með að veiða fugla. Til að venja ketti á að koma inn seinnipartinn er hægt að gefa þeim eitthvað sem eigandinn veit að kisu finnst gott. Hafa þarf í huga að kettir þurfa meiri leik og athygli heima við á þessum tíma. Þeim köttum sem eru miklar veiðiklær væri best að halda inni á varptíma fugla þar sem þeir fara jafnvel upp í hreiður til að drepa unga og geta veitt tugi fugla yfir sumartímann.


Kattakragar gefa bestu raun

Rannsóknir hafa sýnt að kettir með litríka kraga drepa mun færri fugla en kettir án kraga. Fuglar koma fyrr auga á ketti með litríka kraga og eiga þá betur með að forða sér. Bjöllur gera eitthvað gagn við að minnka veiðar katta, en lítið á við kragana. Kragana er hægt að fá á allnokkrum stöðum svo sem hjá Fuglavernd, í Kattholti, Fjölskyldu- og húsdýragarðinum, gæludýraverslunum og hjá dýralæknum.

Fuglavernd, Kattavinafélag Íslands, Dýraverndarsamband Íslands, Dýraþjónusta Reykjavíkur  og Fjölskyldu- og húsdýragarðurinn hvetja kattaeigendur að sýna ábyrgð og taka tillit til fuglalífs með því að reyna að lágmarka fugladráp katta sinna á varptíma fugla.

Hér má finna ítarefni – Heimiliskötturinn, besti vinur mannsins en ógn við fuglalíf?

 

 

Frétt um sama efni vorið 2022