Kattakragar – minnkum veiðar katta

Kattakragar
Frábærir kragar sem að gera ketti sýnilegri fyrir fugla.
Kettir eru mjög duglegir að leynast, sama hvort þeir eru bröndóttir, skjöldóttir, mjallahvítir eða annara lita þá geta þeir gert sig nær ósýnilega með því einu að liggja grafkyrrir jafnvel á miðri grasflöt. Fuglar sjá liti mjög vel og með því að setja litríkan kattakraga á köttinn þá er búið að auka líkur á því að fuglarnir komi auga á köttinn áður en það er um seinan.
Á kattakrögunum sem að Fuglavernd selur er endurskinsrönd á ystu brún kragans. Endurskinsröndin getur bjargað köttum frá því að verða undir bíl í skammdeginu en endurskinið sést í nær 100 m fjarlægð í ljósgeisla bílsins. Endurskinmerkislaus köttur sést ekki fyrr en hann er stokkinn út á götu framfyrir bílinn, og það getur verið of seint fyrir kisa, jafnvel þó kettir kváðu eiga níu líf.

Sjá nánar í vefverslun Fuglaverndar

 

Kattakragi - litríkar bylgjur
Kattakragi með litríkum bylgjum.

Fróðlegt myndakvöld um farleið fugla um Texas

2. nóvember s.l. sýndu Edward Rickson og Sigmundur Ásgeirsson myndir hins síðarnefnda frá átta daga ferð þeirra félaga um Texas. Í máli og myndum fræddu þeir áhorfendur um hina s.k. miðfarleið fugla um Ameríku. Þeir sáu um 200 tegundir fugla á átta dögum og kynntust ýmsu fólki með sama áhugamál og þeir; fugla og ljósmyndun fugla. Þeir félagar tóku eftir  að hlutfall karla og kvenna á þessum slóðum var nokkuð jafnt hjá þeim sem að munduðu sjónauka eða myndavélar að fuglunum.

Eikarskríkja. Ljsm. Sigmundur Ásgeirsson

Birkifræ eftir sumarið 2023

Eins og allir fuglavinir vita, þá eru birkifræ ein aðalfæða auðnutittlinga sem nú sækja í sólblómafræ í görðum þeirra er fóðra fugla. Fuglavernd hafði samband við Skógrækt Reykjavíkur og spurðist fyrir um hvernig stæði á því að það væri svo lítið af birkifræjum eftir sumarið 2023. Gústaf Jarl Víðarsson svaraði eftirfarandi:

“Sammála að það er ekki gott fræár hjá birki og fleiri trjátegundum. Ég hef heyrt að það sé svolítið af birkifræi á Vestfjörðum, en held að það sé lítið um það annars staðar.
Ég tel að ástæðan sé veðrið í vor, þar sem bar töluvert á trjáskemmdum á lauftrjám sem voru byrjuð að laufgast en fóru í illa í kaldri SV-átt sem var ríkjandi þegar kom fram á vor, en trén voru komin nokkuð af stað í apríl og farin að laufgast. Þá voru laufin svört og veðurbarin á mörgum lauftrjám og það hefur verið umtalsvert áfall fyrir þau. Trén náðu að laufgast aftur, en þetta hefur kostað þau talverða orku og hafa trén því ekki átt fyrir fræmyndun.

Síðastliðin ár hafa birkiþéla og birkikemba verið áberandi í birki og mætti kalla það faraldra sem hafa geisað í skógunum að vori og hausti. Þessi faraldrar hafa gert það að verkum að trén missa af ljóstillífun, ný laufblöð þurfa að vaxa og eiga þá ekki inni nægilega orku til þess að mynda fræ eins og þau gerðu annars. Vonandi minnkar það vandamál með sníkjuvespu sem nam land í sumar. Sjá; Náttúrulegur óvinur birkiþélu finnst á Íslandi | Skógræktin (skogur.is)

Ég gæti trúað að það verði ágætis fræár á næsta ári, þar sem sumarið varð síðan hlýtt og haustið langt.”

 

Fuglavernd þakkar Gústafi Jarli fyrir svarið.

NAUÐSYNLEGT AÐ STÖÐVA LUNDAVEIÐAR

NAUÐSYNLEGT AÐ STÖÐVA LUNDAVEIÐAR

Í nýútkominni skýrslu Náttúrustofu Suðurlands um stofnvöktun lunda kemur fram að árlegur stofnvöxtur íslenska lundastofnsins á landsvísu er undir stofnvistfræðilegum sjálfbærnimörkum og hefur líklega verið það að mestu leyti allt frá árinu 1995. Í skýrslunni er lagt til að stöðva veiðar þar til stofnvöxtur verður nægjanlegur fyrir náttúruleg afföll og hóflega veiði. Hófleg veiði telur skýrsluhöfundur að hægt sé að ná fram með sölubanni, þegar kemur að því að veiðar verði leyfðar á ný.

Fuglavernd hvetur eindregið til þess að farið verði eftir veiðiráðgjöf sérfræðinga og að lundaveiðar verði stöðvaðar strax. Nauðsynlegt er að gefa stofninum tækifæri til þess að jafna sig eftir þau áföll sem hann hefur gengið í gegnum undanfarin ár. Á meðan stofninn er í þessari stöðu eru allar veiðar ósjálfbærar.

 

Nánar er hægt að lesa um stöðu lundastofnsins  í þessari skýrslu

 

Viltu verða félagi í Fuglavernd?

Viltu verða félagi í Fuglavernd?

Fuglavernd byggir afkomu sína að mestu leyti á félagsgjöldum og með aðild að félaginu færð þú m.a. áskrift að tímaritinu FUGLAR og frían aðgang að fræðslufundum og fuglaskoðunum á vegum félagsins. Gakktu (svífðu) til liðs við Fuglavernd. Árgjald er frá 4400 kr til 6600 kr.  Hér geturðu sótt um félagsaðild. 

Verkefni Fuglaverndar eru margvísleg

Fuglar byggja tilveru sína á því að geta aflað sér fæðu, ásamt því að hafa hentuga staði til hvíldar og varps. Mörg þeirra svæða sem fuglar byggja afkomu sína á eru í hættu vegna athafna mannsins.

Á meðal verkefna eru: ELP – Endurheimt landslagsheilda  sem er frekar nýlegt verkefni hjá Fuglavernd,  Friðland í Flóa sem er griðastaður votlendisfugla  og annara fugla,garðfuglaverkefni almennings; fóðrun og talning, Hafnarhólminn þar sem mannveran kemst í seilingarfjarlægð við lunda og stendur á öndinni af gleði.
Hér geturðu lesið nánar um starf Fuglaverndar

Fuglavernd er aðili að BirdLife International sem eru samtök 115 fuglaverndarfélaga út um allan heim.

Lundi. Ljsm. Sindri Skúlason
Lundi. Ljsm. Sindri Skúlason

eBird hvað er nú það?

eBird er frábært vefkerfi fyrir fuglaáhugafólk!

Langar þig að verða hluti af stærsta samfélagi fuglaáhugafólks í heimi? Langar þig að geta á einfaldan hátt haldið utan um allar þínar fuglaathuganir og lista, hvar sem er í heiminum, og jafnframt lagt þitt af mörkum til fuglarannsókna og fuglaverndar? Þá er eBird fyrir þig!

eBird er vefkerfi og app sem þróað var af Cornell háskóla í Bandaríkjunum og gerir fuglaáhugafólki kleift á einfaldan, þægilegan og endurgjaldslausan hátt að skrá og halda utan um allar sínar fuglaathuganir, hvar sem það er í heiminum. Auk þess að auðvelda því að finna nýjar tegundir og nýja staði til að skoða fugla. Á sama tíma leggur fólk sitt af mörkum til að auka skilning og þekkingu vísindamanna á dreifingu fugla í tíma og rúmi, fjölda þeirra og búsvæðanotkun Þessar upplýsingar nýtast einnig vel þegar kemur að verndun fugla. Nánar má skoða og lesa um eBird hér.

Fuglavernd hvetur áhugasama félagsmenn sína eindregið til að kynna sér kerfið og þá möguleika sem það býður upp á en aðgangur að því er ókeypis.

Finna má einfaldar leiðbeiningar um notkun eBird hér og um notkun á eBird Mobile appinu hér

Rétt er að benda á að hægt er að stilla tegundaheiti fuglanna á íslensku í appinu, svo þægilegra gæti það ekki verið. Þetta þarf aðeins að gera einu sinni og er gert með því að fara inn í „Settings“ og velja „Icelandic“ úr listanum undir „Show common names in“. Hér eftir munu tegundaheitin alltaf birtast notandanum á íslensku þegar athuganir er skráðar.

Grágæsir, Ljósm, Jóhann Óli Hilmarsson

Bann sett við sölu á grægæs

Umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, hefur undiritað bann við sölu á grágæs og afurðir hennar.

Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, hefur undirritað breytingu á reglugerð nr. 456/1994 um fuglaveiðar og nýtingu hlunninda af villtum fuglum. Með breytingunni er óheimilt að bjóða til sölu eða selja grágæs og afurðir hennar. Einnig er óheimilt að flytja hana út. Heimilt er þó að selja uppstoppaða gæs.

Á undanförnum árum hefur grágæsarstofninum hnignað og er sölubann sett fram til að auka líkurnar á að stofninn nái sér á strik á ný. Lagt verður mat á stöðuna að ári liðnu og verði áframhaldandi hnignun á stofninum á þeim tíma verður lengd veiðitímabils grágæsar tekið til skoðunar. Verði hins vegar fjölgun í stofninum verður metið hvort þörf verði á áframhaldandi sölubanni.

Hér má lesa umsögn Fuglaverndar um breytingu laganna til verndunar grágæsa

Hér má lesa fréttina í heild sinni á heimasíðu Stjórnarráðsins

Fýlsungar í vanda

Fuglavernd hvetur fuglavini  sem eiga leið um Suðurland undir Eyjafjöllum og í  Mýrdal að bjarga fýlsungum.

Nú er runninn upp ágústmánuður, þegar nýfleygir fýlsungar þenja vængi sína og reyna að ná til sjávar. Tímabilið stendur fram yfir miðjan september. Það getur reynst ungun á Suðurlandi, undir Eyjafjöllum og í Mýrdal, þrautinni þyngri að ná á haf út. Björgin þar sem þeir alast upp eru norðan þjóðvegar. Ef lygnt er þegar ungarnir taka fyrsta flugið þá ná þeir stundum ekki til sjávar og lenda á vegum, bílastæðum og í skurðum þar sem þeirra bíður óþarfur, bráður bani.

Fuglavernd hvetur fólk sem á leið um þetta svæði að leggja hönd á plóg við að bjarga ungunum. Gott er að vera vel sýnileg og klæðast jafnvel gulu vesti og hafa með handklæði, létt teppi eða gamalt lak og kassa. Þegar ungi hefur verið fangaður skal sleppa honum af bryggju eða  setja hann í árós eða í lygna á sem að mun endanlega bera hann til sjávar.

 

Starfsmaður RSPB

Hanna Philips, starfsmaður RSPB (breska fuglaverndarfélagsins), verður í Vík við björgun og  við merkingar á fýlsungum til 3. september. Þeir sem vilja slást í för með henni geta haft samband við hana beint, sími +447793036536 eða fengið upplýsingar í  Kötlusetri upplýsingamiðstöðinni í Vík í Brydebúð við Víkurveg. 

 

Hvernig bjargar maður fýlsunga?

Nánari útskýringar á björgun fýlsunga  og hvernig kassa sé best að nota er hægt að lesa um á heimasíðu Fuglaverndar. 

Þeir sem nota Facebook og vilja taka þátt í fýlsungabjörgun geta verið með í lokuðum fýlsungabjörgunarhópi á FB. Vinsamlega meldið ykkur með pósti til:  fuglavernd@fuglavernd.is og þið fáið senda slóð til að skrá ykkur í hópinn.

 

Harmafrétt: Fallinn er frá Skarphéðinn G. Þórisson líffræðingur

Harmafrétt hefur borist, vinur okkar Skarphéðinn G. Þórisson er allur! Hann fórst ásamt samstarfskonu og flugmanni er flugvélin TF-KLO brotlenti við Sauðahnjúka þann 9. júlí. Tilgangur þessarar ferðar, eins of fjölmargra annarra áður, var að vakta hreindýrastofninn. En margt fer öðru vísi en ætlað er. Á öræfunum þar eystra, landi sem Skarphéðni var svo kært, mætti hann sinni skapanorn. Sannarlega grimm örlög góðs drengs.

Skarphéðinn fékk snemma áhuga á gangverki náttúrunnar. Á unglingsárum urðu fuglar hugfang hans, en einnig flóran og dýralíf fjörunnar. Þá var alfa og ómega fuglarannsókna hér á landi á Náttúrufræðistofnun Íslands, þar sem dr. Finnur Guðmundsson ríkti og skipulagði öflugt starf fuglaáhugamanna. Skarphéðinn tók virkan þátt í því starfi og þar var hans ævibraut mörkuð, líkt og svo margra annarra sem unnu undir handarjaðri dr. Finns.

Að loknu námi í menntaskóla fór hann í Háskóla Íslands og nam líffræði. Teningunum var kastað þegar hann sem nýútskrifaður líffræðingur árið 1978 var ráðinn til Náttúrufræðistofnunar til að sinna hreindýrarannsóknum vegna fyrirhugaðra virkjana á Austurlandi. Þá var ekki aftur snúið, hreindýrin, náttúran, landið og mannlíf þar eystra heillaði og seiddi hann til sín. Hann fluttist austur 1983 og bjó þar allar götur síðan. Hans aðalvinna til aldamóta var kennsla við Menntaskólann á Egilsstöðum. Honum féll vel það hlutskipti, hafði ánægju af því að kenna og fræða, og sem uppfræðari var hann virtur og elskaður af nemum sínum.

Meðfram kennslu sinnti Skarphéðinn hreindýrarannsóknum og vöktun stofnsins hvíldi reyndar meira og minna á hans herðum allt frá 1978. Með stofnun Náttúrustofu Austurlands 1995 var kominn vettvangur þar eystra fyrir fast athvarf hreindýrarannsókna. Skarphéðinn var sjálfkjörinn fræðimaður í það hlutverk og frá árinu 2000 var hann starfsmaður stofunnar. Það er þyngra en tárum taki að nú svo nærri lokum farsæls ferils og í fylgd þess sem átti að taka við keflinu, skuli höggið ríða! Eftir sitjum við hin ráðvillt og hnípin.

Skarphéðinn var náttúruverndarmaður og talaði fyrir skynsamlegri nýtingu náttúruauðlinda. Hann var félagi í Fuglavernd frá unglingsárum, en það er félag sem berst fyrir verndun fugla og búsvæða þeirra. Hann stýrði um langt skeið Austurlandsdeild Fuglaverndar og sat í stjórn Fuglaverndar er hann lést. Fyrir hönd Fuglaverndar þökkum við Skarphéðni fyrir hans framlag til félagsins í áratugi. Ólafur og Jóhann Óli vilja jafnframt nota tækifærið og þakka fyrir hálfrar aldar vináttu og tryggð. Við vottum Ragnhildi, börnunum og allri fjölskyldunni okkar innilegustu samúð, þeirra missir er mestur. Minningin um góðan dreng lifir!

Ólafur K. Nielsen, fyrrum formaður Fuglaverndar
Jóhann Óli Hilmarsson, fyrrum formaður Fuglaverndar
Menja von Schmalensee, formaður Fuglaverndar
Hólmfríður Arnardóttir, framkvæmdastjóri Fuglaverndar